So sánh thuật toán hợp đồng giữa CEX và DEX: Hyperliquid, Binance và OKX
Vào tháng 3 năm 2025, hợp đồng JELLYJELLY đã gây ra một cuộc biến động thị trường trên một nền tảng giao dịch phi tập trung. Giá hợp đồng đã tăng vọt 429% trong thời gian ngắn, gần như kích hoạt việc thanh lý quy mô lớn. Nếu việc thanh lý xảy ra, các vị thế bán sẽ bị đưa vào kho lưu trữ thanh khoản trên chuỗi, gây ra khoản lỗ lớn về biến động. Trong khi đó, một sàn giao dịch tập trung hiếm khi nhanh chóng ra mắt giao dịch hợp đồng vĩnh viễn của JELLYJELLY.
Vào thời điểm khủng hoảng sắp bùng phát, những người xác nhận trên nền tảng phi tập trung đã khẩn cấp bỏ phiếu can thiệp, buộc phải gỡ bỏ, thanh lý và đóng băng giao dịch. Sự kiện này đã gây ra sự hoài nghi trong cộng đồng tiền điện tử về các sàn giao dịch "phi tập trung", đồng thời phơi bày một vấn đề cốt lõi: Trên nền tảng phi tập trung, yếu tố quyết định giá cả là gì? Ai sẽ chịu rủi ro? Thuật toán có thực sự trung lập không?
Bài viết này sẽ lấy sự kiện này làm điểm khởi đầu, phân tích so sánh sự khác biệt về thuật toán trong cơ chế cốt lõi của hợp đồng vĩnh viễn giữa ba nền tảng lớn, khám phá các lý thuyết tài chính và cơ chế truyền tải rủi ro đứng sau chúng.
Tổng quan về giao dịch hợp đồng vĩnh viễn
Giao dịch hợp đồng vĩnh viễn chủ yếu được cấu thành từ ba yếu tố:
Giá chỉ số: Theo dõi sự biến động giá trên thị trường giao ngay, như một tiêu chuẩn lý thuyết.
Giá đánh dấu: Giá quyết định cho việc tính toán lợi nhuận và thua lỗ chưa thực hiện, thanh lý và các sự kiện quan trọng khác.
Tỷ lệ phí vốn: Cơ chế kinh tế kết nối thị trường giao ngay và hợp đồng, hướng dẫn giá hợp đồng trở về giá giao ngay.
Cơ chế kiểm soát giá đánh dấu là cốt lõi của giao dịch hợp đồng. Một nền tảng phi tập trung quan trọng ở chỗ đảm bảo rằng giá đánh dấu không bị thao túng và có thể xác minh. Nền tảng này đã được tối ưu hóa dựa trên thuật toán của một sàn giao dịch tập trung, giúp giá có thể nhanh chóng quay trở lại giá thị trường trong các điều kiện thị trường cực đoan.
So sánh giá chỉ số/gía oracle
Giá chỉ số của một nền tảng phi tập trung được gọi là giá oracle, hoàn toàn độc lập với thị trường của nó, được xây dựng bởi các nút xác thực. Nó sử dụng phương pháp trung vị có trọng số để chống lại sự biến động giá cực đoan, có khả năng chống thao túng cao hơn, nhưng tần suất cập nhật chậm (mỗi 3 giây một lần). Cơ chế này nhằm loại bỏ các giá trị bất thường và biến động, làm cho giá cả trở nên mượt mà hơn.
Sự khác biệt cơ chế giá đánh dấu và chi tiết thuật toán
Thuật toán giá đánh dấu của một sàn giao dịch tập trung dựa trên hai nguyên tắc chính là "tính mượt mà của giá" và "phản ánh độ sâu của thị trường". Nó kết hợp giá giữa của lệnh mua/bán đầu tiên trên thị trường hợp đồng, giá giao dịch và giá tác động. Thiết kế này giúp giá đánh dấu biến đổi một cách mượt mà, chống lại các cú sốc, phù hợp cho việc phân bổ vốn lớn ổn định và các chiến lược chênh lệch giá theo quy định.
Một sàn giao dịch tập trung khác áp dụng phương pháp đơn giản hơn, chỉ sử dụng giá giữa của lệnh mua và bán trên sổ lệnh làm nguồn giá đánh dấu. Thuật toán này rất nhạy cảm với các giao dịch nhỏ, dễ gây ra biến động mạnh, phù hợp cho các nhà giao dịch tần suất cao và các giao dịch ngắn hạn.
Cấu trúc giá đánh dấu của một nền tảng phi tập trung nào đó kết hợp hai phương pháp trên. Nó được kiểm soát bởi nhiều nút, kết hợp ba nguồn giá: trung bình di động theo chỉ số của sự khác biệt giữa giá oracle và giá trong hợp đồng, trung vị của giá mua bán đầu tiên và giá giao dịch cuối cùng của chính nền tảng, cũng như giá trị trung bình có trọng số của giá vĩnh viễn từ nhiều sàn giao dịch tập trung. Cơ chế này hình thành một mức độ "thuật toán dân chủ", tăng cường khả năng chống thao túng.
Thuật toán tỷ lệ phí vốn và cơ chế phản hồi hành vi thị trường
Một nền tảng phi tập trung đã giới thiệu chỉ số chênh lệch giá trong thuật toán phí vốn, và sử dụng giá oracle thay thế cho giá chỉ số. Để bù đắp cho điểm yếu trong sự hồi quy giá, nền tảng này đã thực hiện ba thiết lập đặc trưng:
Trong trường hợp cực đoan, tỷ lệ phí quỹ có thể lên đến 4%/giờ
Phí vốn dựa trên giá của oracle chứ không phải giá đánh dấu
Mỗi giờ thu phí tài chính 1/8 của tỷ lệ tài chính 8 giờ
Thiết kế này nhằm tăng tốc độ trở lại giá cả, bù đắp cho những hạn chế của mô hình độ sâu sổ lệnh.
So với đó, phí vốn của một sàn giao dịch tập trung phụ thuộc vào chu kỳ thanh toán dài hơn, kết hợp với độ sâu sổ lệnh và lãi suất cho vay, cung cấp cho các nhà đầu tư tổ chức và những người giao dịch trung và dài hạn một chi phí vốn mượt mà hơn.
Một sàn giao dịch tập trung khác có thuật toán phí vốn tương đối đơn giản, dựa trên độ lệch giữa giá mua và giá bán ở mức chào hàng, dẫn đến sự biến động mạnh của phí vốn, phù hợp với các chiến lược giao dịch ngắn hạn, tích cực.
Chiến lược giao dịch phù hợp với các nền tảng khác nhau và triết lý tài chính phía sau
Sàn giao dịch phi tập trung: Thiết kế của những người có lý trí về hệ thống
Triết lý cốt lõi: "Để thị trường có thể dự đoán"
Cơ chế: Giá đánh dấu mượt mà, mô hình phí vốn tinh vi, cơ chế đệm rủi ro
Phù hợp: Các nhà đầu tư tổ chức và giao dịch trung dài hạn theo đuổi lợi nhuận ổn định, rủi ro có thể kiểm soát.
Sàn giao dịch tập trung khác: Thiết kế của những người có bản năng giao dịch
Ý tưởng cốt lõi: "Thị trường là sự phản ánh của nhân tính"
Cơ chế: Giá đánh dấu nhạy cảm, tỷ lệ phí vốn biến động mạnh, thanh lý nhanh chóng
Phù hợp: Nhà giao dịch tần suất cao, "đảng cắm kim" và nhà giao dịch ngắn hạn
Một nền tảng phi tập trung: Thiết kế của những người theo chủ nghĩa cấu trúc trên chuỗi
Tư tưởng cốt lõi: Thuật toán thiết lập trật tự
Cơ chế: giá đồng thuận của người xác thực, quỹ thanh khoản trên chuỗi hỗ trợ, tỷ lệ phí vốn cao, tính minh bạch trên chuỗi
Phù hợp: Các nhà giao dịch đang tìm cách tái xây dựng hệ thống tin cậy thông qua mã có thể xác minh và quản trị phân phối.
Kết luận
Các nền tảng giao dịch khác nhau cố gắng trả lời cách xây dựng niềm tin vào thị trường thông qua các thuật toán và cơ chế thiết kế riêng của họ. Dù theo đuổi sự ổn định, chấp nhận sự biến động hay phụ thuộc vào sự đồng thuận trên chuỗi, mỗi phương pháp đều phản ánh những đánh giá giá trị và triết lý thị trường cụ thể. Trong những trường hợp cực đoan, can thiệp nhân tạo vẫn có thể cần thiết, điều này làm lộ ra những hạn chế của hệ thống hoàn toàn dựa trên thuật toán.
Thế giới tài chính trong tương lai sẽ tiếp tục được hình thành bởi thuật toán, nhưng chúng ta phải nhận ra rằng, mỗi thuật toán đều ẩn chứa những phán đoán về giá trị. Các nhà giao dịch cần chọn nền tảng phù hợp dựa trên sở thích rủi ro và chiến lược giao dịch của bản thân, đồng thời giữ lòng tôn kính đối với thị trường.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
13 thích
Phần thưởng
13
3
Chia sẻ
Bình luận
0/400
LayerZeroHero
· 20giờ trước
Thực tế kiểm tra ba nhà đảm bảo rủi ro, đảng trắng đã bị phá vỡ mười lần.
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu Thuật toán lớn PK: CEX và DEX làm thế nào để đối phó với tình hình cực đoan
So sánh thuật toán hợp đồng giữa CEX và DEX: Hyperliquid, Binance và OKX
Vào tháng 3 năm 2025, hợp đồng JELLYJELLY đã gây ra một cuộc biến động thị trường trên một nền tảng giao dịch phi tập trung. Giá hợp đồng đã tăng vọt 429% trong thời gian ngắn, gần như kích hoạt việc thanh lý quy mô lớn. Nếu việc thanh lý xảy ra, các vị thế bán sẽ bị đưa vào kho lưu trữ thanh khoản trên chuỗi, gây ra khoản lỗ lớn về biến động. Trong khi đó, một sàn giao dịch tập trung hiếm khi nhanh chóng ra mắt giao dịch hợp đồng vĩnh viễn của JELLYJELLY.
Vào thời điểm khủng hoảng sắp bùng phát, những người xác nhận trên nền tảng phi tập trung đã khẩn cấp bỏ phiếu can thiệp, buộc phải gỡ bỏ, thanh lý và đóng băng giao dịch. Sự kiện này đã gây ra sự hoài nghi trong cộng đồng tiền điện tử về các sàn giao dịch "phi tập trung", đồng thời phơi bày một vấn đề cốt lõi: Trên nền tảng phi tập trung, yếu tố quyết định giá cả là gì? Ai sẽ chịu rủi ro? Thuật toán có thực sự trung lập không?
Bài viết này sẽ lấy sự kiện này làm điểm khởi đầu, phân tích so sánh sự khác biệt về thuật toán trong cơ chế cốt lõi của hợp đồng vĩnh viễn giữa ba nền tảng lớn, khám phá các lý thuyết tài chính và cơ chế truyền tải rủi ro đứng sau chúng.
Tổng quan về giao dịch hợp đồng vĩnh viễn
Giao dịch hợp đồng vĩnh viễn chủ yếu được cấu thành từ ba yếu tố:
Cơ chế kiểm soát giá đánh dấu là cốt lõi của giao dịch hợp đồng. Một nền tảng phi tập trung quan trọng ở chỗ đảm bảo rằng giá đánh dấu không bị thao túng và có thể xác minh. Nền tảng này đã được tối ưu hóa dựa trên thuật toán của một sàn giao dịch tập trung, giúp giá có thể nhanh chóng quay trở lại giá thị trường trong các điều kiện thị trường cực đoan.
So sánh giá chỉ số/gía oracle
Giá chỉ số của một nền tảng phi tập trung được gọi là giá oracle, hoàn toàn độc lập với thị trường của nó, được xây dựng bởi các nút xác thực. Nó sử dụng phương pháp trung vị có trọng số để chống lại sự biến động giá cực đoan, có khả năng chống thao túng cao hơn, nhưng tần suất cập nhật chậm (mỗi 3 giây một lần). Cơ chế này nhằm loại bỏ các giá trị bất thường và biến động, làm cho giá cả trở nên mượt mà hơn.
Sự khác biệt cơ chế giá đánh dấu và chi tiết thuật toán
Thuật toán giá đánh dấu của một sàn giao dịch tập trung dựa trên hai nguyên tắc chính là "tính mượt mà của giá" và "phản ánh độ sâu của thị trường". Nó kết hợp giá giữa của lệnh mua/bán đầu tiên trên thị trường hợp đồng, giá giao dịch và giá tác động. Thiết kế này giúp giá đánh dấu biến đổi một cách mượt mà, chống lại các cú sốc, phù hợp cho việc phân bổ vốn lớn ổn định và các chiến lược chênh lệch giá theo quy định.
Một sàn giao dịch tập trung khác áp dụng phương pháp đơn giản hơn, chỉ sử dụng giá giữa của lệnh mua và bán trên sổ lệnh làm nguồn giá đánh dấu. Thuật toán này rất nhạy cảm với các giao dịch nhỏ, dễ gây ra biến động mạnh, phù hợp cho các nhà giao dịch tần suất cao và các giao dịch ngắn hạn.
Cấu trúc giá đánh dấu của một nền tảng phi tập trung nào đó kết hợp hai phương pháp trên. Nó được kiểm soát bởi nhiều nút, kết hợp ba nguồn giá: trung bình di động theo chỉ số của sự khác biệt giữa giá oracle và giá trong hợp đồng, trung vị của giá mua bán đầu tiên và giá giao dịch cuối cùng của chính nền tảng, cũng như giá trị trung bình có trọng số của giá vĩnh viễn từ nhiều sàn giao dịch tập trung. Cơ chế này hình thành một mức độ "thuật toán dân chủ", tăng cường khả năng chống thao túng.
Thuật toán tỷ lệ phí vốn và cơ chế phản hồi hành vi thị trường
Một nền tảng phi tập trung đã giới thiệu chỉ số chênh lệch giá trong thuật toán phí vốn, và sử dụng giá oracle thay thế cho giá chỉ số. Để bù đắp cho điểm yếu trong sự hồi quy giá, nền tảng này đã thực hiện ba thiết lập đặc trưng:
Thiết kế này nhằm tăng tốc độ trở lại giá cả, bù đắp cho những hạn chế của mô hình độ sâu sổ lệnh.
So với đó, phí vốn của một sàn giao dịch tập trung phụ thuộc vào chu kỳ thanh toán dài hơn, kết hợp với độ sâu sổ lệnh và lãi suất cho vay, cung cấp cho các nhà đầu tư tổ chức và những người giao dịch trung và dài hạn một chi phí vốn mượt mà hơn.
Một sàn giao dịch tập trung khác có thuật toán phí vốn tương đối đơn giản, dựa trên độ lệch giữa giá mua và giá bán ở mức chào hàng, dẫn đến sự biến động mạnh của phí vốn, phù hợp với các chiến lược giao dịch ngắn hạn, tích cực.
Chiến lược giao dịch phù hợp với các nền tảng khác nhau và triết lý tài chính phía sau
Sàn giao dịch phi tập trung: Thiết kế của những người có lý trí về hệ thống
Sàn giao dịch tập trung khác: Thiết kế của những người có bản năng giao dịch
Một nền tảng phi tập trung: Thiết kế của những người theo chủ nghĩa cấu trúc trên chuỗi
Kết luận
Các nền tảng giao dịch khác nhau cố gắng trả lời cách xây dựng niềm tin vào thị trường thông qua các thuật toán và cơ chế thiết kế riêng của họ. Dù theo đuổi sự ổn định, chấp nhận sự biến động hay phụ thuộc vào sự đồng thuận trên chuỗi, mỗi phương pháp đều phản ánh những đánh giá giá trị và triết lý thị trường cụ thể. Trong những trường hợp cực đoan, can thiệp nhân tạo vẫn có thể cần thiết, điều này làm lộ ra những hạn chế của hệ thống hoàn toàn dựa trên thuật toán.
Thế giới tài chính trong tương lai sẽ tiếp tục được hình thành bởi thuật toán, nhưng chúng ta phải nhận ra rằng, mỗi thuật toán đều ẩn chứa những phán đoán về giá trị. Các nhà giao dịch cần chọn nền tảng phù hợp dựa trên sở thích rủi ro và chiến lược giao dịch của bản thân, đồng thời giữ lòng tôn kính đối với thị trường.