ABD SEC airdrop düzenleme çerçevesinde değişiklikler geliyor; beş koşul güvenli liman oluşturarak kripto varlıkları koruyor

2025 yılının Kasım ayı başlarında, Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), kripto para düzenleme çerçevesi güncellemesi için kamuoyundan görüş toplamaya başladı ve odak noktası airdrop (airdrop) gibi varlık dağıtım mekanizmalarının uyumluluk yolları oldu. Kripto risk sermayesi kuruluşu Dragonfly, hemen ardından politika öneri raporu sunarak, ağ tokenleri, tam fonksiyonellik, geniş dağıtım, sınırlı karşılık ve transfer kısıtlaması gibi beş koşulu sağlayan airdrop’ların menkul kıymet yasası düzenlemesinden muaf tutulması gerektiğini savundu. Bu politika tartışması, blokzincir projelerinin merkezsizleşme sürecini doğrudan etkileyecek olup, şu anda ABD’deki yerli projelerin %37’si düzenleyici belirsizlikler nedeniyle yurtdışına taşınmak zorunda kalmıştır.

Airdrop Mekanizmasının Özelliği ve Düzenleyici Zorluklar

Airdrop, blokzincir ekosistemine özgü varlık dağıtım yöntemi olup, temel olarak ağ kontrol hakkının dağıtımını ücretsiz token dağıtarak gerçekleştirmeyi amaçlar. Geleneksel menkul kıymet ihraçlarından farklı olarak, airdrop katılımcıları genellikle karşılık ödemek zorunda değildir; bunun yerine, geçmiş ağ katılımı veya belirli davranışlar karşılığında ödüllendirilirler. Bu mekanizma, 2024 yılında 120’den fazla ana blokzincir projesinin başlatılmasını teşvik etmiş ve bunların %81’i airdrop aracılığıyla ilk merkezsiz dağılımı gerçekleştirmiştir.

Ancak, SEC’nin daha önce airdrop’ları menkul kıymetler kapsamına alması yönündeki eğilimi, önemli bir soğutucu etki yaratmıştır. Blockchain Derneği’nin verilerine göre, 2024-2025 yılları arasında ABD kullanıcılarının airdrop etkinliklerine katılım oranı %47 azalmış ve 89 yeni proje ABD kullanıcılarını dışlamıştır. Bu düzenleyici belirsizlik, sadece ABD tüketicilerinin katılımını sınırlandırmakla kalmayıp, yenilikçi projelerin Singapur, Dubai gibi düzenleyici dostu bölgelere göç etmesine neden olmakta ve ABD’nin blokzincir inovasyon yarışında gerilemesine yol açmaktadır.

Güvenli Liman Çerçevesinin Beş Temel Koşulu Analizi

Dragonfly, SEC’ye sunduğu politika önerisinde, ilk kez sistematik olarak airdrop’lar için güvenli liman standartlarını ortaya koymuştur. Birinci koşul olan “ağ tokenleri”nin değeri, esasen merkezi olmayan ağ işletiminden kaynaklanmalı, belirli bir şirketin yönetim çabalarına bağlı olmamalıdır. Örneğin, Ethereum’un yerel tokeni ETH’nin değeri, küresel çapta binlerce bağımsız düğümün koordineli çalışmasından gelir; tek bir kuruluşun performansına bağlı değildir.

İkinci koşul olan “tam fonksiyonellik”, blokzincir ağlarının temel operasyon yeteneklerine sahip olmasını gerektirir; bunlar arasında durum güncellemesi, değer transferi, staking mekanizması gibi temel fonksiyonlar bulunur. Değerlendirme kriterleri arasında ağ düğüm sayısı (örneğin 1000’den fazla), günlük işlem hacmi (örneğin 100 bin işlem) ve akıllı sözleşmelerin aktifliği yer alır. Üçüncü koşul olan “geniş dağıtım”, airdrop’un ağ katılımcılarının büyük çoğunluğunu kapsamasını ve içsel kişiler tarafından haksız avantaj sağlanmamasını sağlar; ideal durumda, ilk 10 holder’ın toplam payı %20’nin altında olmalıdır.

Dördüncü koşul olan “sınırlı karşılık”, airdrop ile menkul kıymet satışı arasındaki ayrımı yapmada kritik önemdedir; alıcıların ödemesi, token’ın adil piyasa değeri üzerinden %5’i aşmamalıdır. Beşinci koşul olan “transfer kısıtlaması”, proje içi kişilere yönelik olup, kilitlenme süresinin 12 ay olması önerilir; böylece bilgi asimetrisinden doğan piyasa manipülasyonu riskleri azaltılır.

Merkezsiz Ağların Hukuki Özellikleri ve Politika Değeri

Hukuki açıdan bakıldığında, gerçek anlamda merkezsizleşmiş blokzincir ağları, daha çok kamu altyapısı gibi görülür; şirket varlıklarından farklıdırlar. Ağ yeterince merkezsizleştiğinde, token’lar belirli bir kuruluşun yönetim çabalarına bağlı olmaktan çıkar; bu durum, Howey testinde “başkalarının çabalarına bağımlılık” kriteriyle tanımlanan menkul kıymetler kavramıyla temel fark taşır. ABD mahkemeleri, 2023’teki çeşitli kararlarında bu ayrımı tanımaya başlamış ve SEC-Ripple davasında, XRP’nin programlı satışlarının menkul kıymet sözleşmesi oluşturmadığına hükmetmiştir.

Politika açısından, airdrop’ların uyumlaştırılmasını teşvik etmek, çeşitli olumlu sonuçlar doğurabilir. Birincisi, blokzincir ağlarının daha sağlıklı bir merkezsizleşme seviyesine ulaşmasını sağlar; şu anda ortalama Gini katsayısı 0.72 olan ana ağlarda, airdrop ile bu oran 0.45’in altına indirilebilir. İkincisi, geniş dağıtım mekanizması, ağ etkisini güçlendirir; büyük ölçekli airdrop’lar yaşayan projelerin ekosistem uygulama sayısı, altı ay içinde ortalama %230 artış göstermektedir. En önemlisi, net bir düzenleyici çerçeve, ABD’de blokzincir inovasyonunu sürdüren yetenekleri koruyabilir ve yılda yaklaşık 12 milyar dolar ekonomik değer yaratabilir.

Küresel Düzenleyici Trendler ve Piyasa Etkisi Tahminleri

Dünya genelinde başlıca hukuk sistemlerine bakıldığında, Avrupa Birliği’nin MiCA düzenlemesi, pratik tokenler için özel muafiyetler öngörürken, Singapur Finansal Düzenleme Kurumu (MAS) da airdrop’lar için özel yönergeler yayımlamıştır. Bu düzenleyici netlik, 2025’te Avrupa’daki blokzincir projelerinin finansman hacminin yıllık %85 artmasına neden olurken, ABD’de bu oran yalnızca %12 artmıştır. SEC benzeri bir güvenli liman çerçevesi benimsenirse, en az 150 yurtdışı projenin ABD pazarına geri dönmesi beklenmektedir.

Yatırımcılar açısından, güvenli liman çerçevesi, erken aşama projelerine katılımda hukuki riski önemli ölçüde azaltacaktır. Şu anda, airdrop token’larının dağıtım sonrası 30 gün içindeki ortalama volatilitesi %180 iken, beş koşulu sağlayan projelerde bu oran %95’in altına inebilir. Ayrıca, kurumsal yatırımcılar, bu tür uyumlu airdrop varlıklarına daha istekli yatırım yapabilir; böylece piyasaya yıllık 30-50 milyar dolar ek fon girişi öngörülmektedir.

Sonuç

SEC’nin airdrop düzenleme çerçevesini yeniden gözden geçirmesi, ABD kripto politikasında önemli bir dönüm noktası olabilir. Beş koşula dayalı güvenli liman mekanizması, hem yatırımcı haklarını koruyabilir hem de blokzincir inovasyonuna alan tanıyabilir. Bu dengeleme başarısı, ABD’nin yeni nesil internet altyapısı yarışında konumunu belirleyecek kritik bir faktör olacaktır.