Trò lừa bịp Rug Pull: Rủi ro mới trong lĩnh vực tài sản tiền điện tử và các biện pháp phòng ngừa

Trong những năm gần đây, với sự bùng nổ của đầu tư tài sản tiền điện tử, các hành vi lừa đảo cũng ngày càng gia tăng. Trong số đó, Rug Pull đã trở thành một trong những trò lừa bịp phổ biến nhất trong thế giới mã hóa. Dữ liệu cho thấy, vào năm 2021, các trò lừa bịp Rug Pull đã đánh cắp khoảng 2,8 tỷ đô la tài sản tiền điện tử từ các nạn nhân, chiếm 37% tổng thu nhập từ các trò lừa đảo tài sản tiền điện tử trong năm đó. Điều đáng lo ngại hơn, chỉ trong tháng 4 năm 2023, ngành DeFi đã gặp phải 32 vụ sự cố Rug Pull, gây thiệt hại cho các nhà đầu tư hơn 6,2 triệu đô la.

Trong những sự kiện này, BNBChain trở thành chuỗi bị ảnh hưởng nặng nề nhất, thiệt hại khoảng 4,5 triệu USD, chiếm hơn 73% tổng thiệt hại. Tiếp theo là Ethereum và Arbitrum, lần lượt thiệt hại 1,05 triệu USD và 182 nghìn USD.

Định nghĩa và loại Rug Pull

Rug Pull là một trò lừa bịp mã hóa, thường thể hiện bằng việc các nhà phát triển đột ngột rút khỏi bể thanh khoản DEX dẫn đến giá coin giảm mạnh, hoặc lợi dụng quyền trung tâm và lỗ hổng logic để cuỗm tiền của nhà đầu tư. Hành vi này đặc biệt phổ biến trong lĩnh vực DeFi.

Rug Pull chủ yếu bao gồm ba loại:

1. Lấy cắp thanh khoản: Các nhà phát triển rút toàn bộ số tiền từ bể thanh khoản, khiến giá trị của mã thông báo giảm xuống còn 0.

2. Giới hạn lệnh bán: Các nhà phát triển thông qua mã hóa để hạn chế, khiến họ trở thành bên duy nhất có thể bán token.

3. Đổ bán: Các nhà phát triển nhanh chóng bán tháo một lượng lớn token, dẫn đến giá giảm mạnh.

Cách nhận diện và tránh Rug Pull

Nhà đầu tư nên chú ý đến các tín hiệu rủi ro sau đây:

1. Nhóm phát triển không rõ hoặc ẩn danh: Thiếu tính minh bạch và khả năng chịu trách nhiệm.

2. Không có khóa thanh khoản: Nguồn cung token không bị khóa, tăng thêm rủi ro.

3. Giới hạn bán: Một số nhà đầu tư không thể bán tài sản tiền điện tử.

4. Biến động giá bất thường: đặc biệt trong trường hợp số lượng người nắm giữ coin hạn chế.

5. Lợi suất cao đáng ngờ: Lợi suất hàng năm quá cao có thể ám chỉ rủi ro.

6. Thiếu kiểm toán bên ngoài: Các dự án chưa được xác minh bởi bên thứ ba có rủi ro tiềm ẩn.

Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng nên chú ý:

• Mã hợp đồng có mã nguồn mở và đã được kiểm toán nghiêm ngặt không
• Có các biện pháp bảo vệ an toàn và ứng phó khẩn cấp liên quan hay không
• Quyền dự án có bị tập trung hóa quá mức không
• Tình hình phát hành token có phù hợp với mô tả trong whitepaper không

Tầm quan trọng của việc thẩm định

Trước khi đầu tư vào bất kỳ tài sản tiền điện tử nào, việc tiến hành thẩm định đầy đủ là rất quan trọng. Các nhà đầu tư nên:

• Xác minh nền tảng và thành tích trước đây của đội ngũ dự án
• Đọc kỹ sách trắng dự án và các tài liệu liên quan khác
• Kiểm tra xem hợp đồng thông minh có được kiểm toán bởi bên thứ ba đáng tin cậy hay không
• Cảnh giác với việc thổi phồng quá mức và các chiến lược tiếp thị gây ra tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ)

Kết luận

Rug Pull đã trở thành một mối đe dọa lớn trong thế giới tài sản tiền điện tử, gây ra thiệt hại lớn cho các nhà đầu tư. Bằng cách hiểu rõ các đặc điểm, loại hình và biện pháp phòng ngừa, các nhà đầu tư có thể bảo vệ an toàn tài sản của mình tốt hơn. Tuy nhiên, với sự phát triển không ngừng của ngành công nghiệp mã hóa, cá nhân, cơ quan quản lý và các cơ quan thực thi pháp luật cần nỗ lực hợp tác để ngăn chặn và chống lại các hành vi gian lận này. Trước khi thực hiện bất kỳ quyết định đầu tư nào, hãy đảm bảo tiến hành nghiên cứu đầy đủ và nếu cần, có thể tìm kiếm ý kiến kiểm toán từ các đội ngũ chuyên nghiệp để giảm thiểu rủi ro ở mức tối đa.