Đe dọa thuế quan của Trump đã kích hoạt một cuộc tắm máu trong thế giới tiền điện tử! Bitcoin giảm 7%, thanh lý 9 tỷ USD trong một ngày.

Đe dọa thuế quan của Trump lại gia tăng, chỉ trích Trung Quốc độc quyền đất hiếm và công bố tăng mạnh thuế, kích hoạt cơn bán phá giá tài sản rủi ro toàn cầu. Bitcoin giảm 7% xuống dưới 105.000 USD, tổng số tiền thanh lý trong 24 giờ qua đạt 9 tỷ USD, vị thế Long 600 triệu USD bị xóa sổ. Cuộc chiến đất hiếm sẽ tàn phá thị trường tài sản tiền điện tử như thế nào? Bài viết này phân tích sâu sắc mối liên hệ giữa đe dọa thuế quan của Trump và sự sụt giảm của Bitcoin.

Đe dọa thuế quan của Trump lại tăng cường: Cuộc chiến đất hiếm thổi bùng nỗi sợ hãi trên thị trường toàn cầu

Vào ngày 10 tháng 10, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phát biểu một tuyên bố dài trên Truth Social, với ngôn từ hiếm thấy và mạnh mẽ. Ông chỉ trích Trung Quốc đang cố gắng độc quyền các nguyên tố đất hiếm, và mô tả việc Trung Quốc mới thực hiện các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm là hành động "độc ác và thù địch", tuyên bố rằng Bắc Kinh đang cố gắng "bắt giữ" các quốc gia khác thông qua lợi thế tài nguyên. Để đáp lại, Trump đã công bố kế hoạch "tăng đáng kể thuế quan đối với các sản phẩm Trung Quốc nhập vào Mỹ", và nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ "đáp trả kinh tế" dựa trên phản ứng của Trung Quốc.

Đe dọa thuế quan đột ngột của Trump không phải là ngẫu nhiên, mà là phản ứng trực tiếp đối với việc nâng cấp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc. Từ ngày 9 đến 10 tháng 10, Bộ Thương mại Trung Quốc đã thông báo tăng cường kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, mở rộng phạm vi yêu cầu cấp phép, bao gồm nhiều nguyên tố và công nghệ liên quan. Đáng lo ngại hơn, Bắc Kinh không chỉ kiểm soát xuất khẩu đất hiếm từ Trung Quốc, mà còn mở rộng quyền kiểm soát ra ngoài biên giới, áp đặt hạn chế đối với các sản phẩm nước ngoài chứa nguyên tố đất hiếm của Trung Quốc hoặc sử dụng công nghệ Trung Quốc để chế biến. Các quan chức Trung Quốc đã ám chỉ rằng sẽ từ chối phê duyệt các yêu cầu xuất khẩu đất hiếm cho mục đích quốc phòng, đồng thời nhấn mạnh sẽ tăng cường kiểm tra đối với các ứng dụng trong lĩnh vực bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Bối cảnh của cuộc chiến tranh đất hiếm này vô cùng quan trọng. Trung Quốc kiểm soát khoảng 70% sản lượng đất hiếm toàn cầu và lên đến 90% khả năng chế biến, những yếu tố này là nguyên liệu cốt lõi cho pin xe điện, chip bán dẫn, hệ thống quốc phòng và công nghệ năng lượng tái tạo, gần như không thể thay thế. Trump trong tuyên bố của mình thừa nhận, Mỹ "cũng có vị thế độc quyền, mạnh hơn nhiều so với Trung Quốc, và ảnh hưởng sâu rộng hơn", nhưng chỉ bắt đầu xem xét việc sử dụng những lợi thế này sau khi Trung Quốc áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu. Ông cũng nghi ngờ rằng thời điểm hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc được phối hợp với tuyên bố hòa bình Trung Đông, ám chỉ rằng điều này có thể là một phần của cuộc chơi địa chính trị lớn hơn.

Sự đe dọa thuế quan của Trump không chỉ dừng lại ở lĩnh vực thương mại. Tổng thống đã trực tiếp hủy cuộc gặp dự kiến với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong khuôn khổ Hội nghị APEC tại Hàn Quốc, động thái ngoại giao này đã gửi đi tín hiệu rõ ràng tới thị trường: cuộc đối đầu kinh tế Mỹ-Trung đang bước vào giai đoạn khốc liệt mới. Các quan chức châu Âu cũng bày tỏ "lo ngại nghiêm trọng" về việc Trung Quốc kiểm soát đất hiếm, trong khi Washington đang khẩn trương nghiên cứu các biện pháp đối phó có thể. Sự không chắc chắn mà chuỗi cung ứng toàn cầu phải đối mặt đã tăng vọt, và thị trường ngay lập tức phản ứng mạnh mẽ.

Bitcoin bán phá giá lớn 7%: 90 tỷ USD thanh lý tràn ngập thị trường tài sản tiền điện tử

（Nguồn: Trading View）

Sau khi tin tức về mối đe dọa thuế quan của Trump được công bố, thị trường Tài sản tiền điện tử ngay lập tức rơi vào tình trạng bán phá giá hoảng loạn. Bitcoin bán phá giá lớn trở thành tâm điểm của cuộc tắm máu này, trong vòng vài giờ ngắn ngủi, giá BTC đã giảm từ mức cao nhất, giảm đến 7%, có lúc đã xuống dưới mức hỗ trợ tâm lý quan trọng 10.5 triệu đô la. Tính đến thời điểm viết bài, giá giao dịch Bitcoin đã từng giảm 2.8%, xuống dưới mức hỗ trợ kỹ thuật 11.8 triệu đô la, cho thấy tâm lý thị trường cực kỳ yếu kém.

Thảm khốc hơn là thảm họa mà các nhà giao dịch có đòn bẩy cao phải đối mặt. Theo dữ liệu từ Coinglass, trong vòng bốn giờ sau khi Trump đăng tweet, các vị thế Long đã bị thanh lý gần 600 triệu USD. Tổng số tiền thanh lý trong 24 giờ qua thậm chí đã đạt đến con số kinh ngạc 9 tỷ USD, con số này thuộc về các sự kiện cực đoan trong lịch sử thị trường tài sản tiền điện tử. Cơ chế xảy ra thanh lý là khi ký quỹ của các nhà giao dịch có đòn bẩy không đủ để duy trì vị thế, sàn giao dịch sẽ buộc phải thanh lý, và phản ứng dây chuyền này sẽ làm trầm trọng thêm sự giảm giá, tạo ra một vòng luẩn quẩn.

Tốc độ và mức độ giảm giá của Bitcoin lần này khiến nhiều nhà đầu tư không kịp trở tay. Trước khi tin tức về mối đe dọa thuế quan của Trump xuất hiện, Bitcoin vừa trải qua một đợt phục hồi, nhiều trader đã thiết lập vị thế Long lạc quan. Tuy nhiên, sự xuất hiện đột ngột của sự kiện thiên nga đen địa chính trị đã khiến phân tích kỹ thuật và nghiên cứu cơ bản trở nên vô hiệu. Những trader sử dụng đòn bẩy cao là những người chịu ảnh hưởng đầu tiên, ngay cả với đòn bẩy 5 lần, mức giảm 7% cũng có nghĩa là lỗ 35%, nhiều người đã bị thanh lý trong giấc ngủ và mất trắng.

Hệ quả của việc Bitcoin bán phá giá lớn nhanh chóng lan rộng ra toàn bộ thị trường Tài sản tiền điện tử. Các đồng coin chính như Ethereum, Solana, XRP đều không thoát khỏi, trong khi đó, mức giảm của các đồng coin khác thường vượt quá 10%. Tổng giá trị thị trường đã bốc hơi hàng trăm tỷ đô la trong vòng 24 giờ, chỉ số sợ hãi và tham lam nhanh chóng giảm từ vùng "tham lam" xuống vùng "sợ hãi". Các yêu cầu rút coin từ sàn giao dịch gia tăng mạnh, cho thấy nhà đầu tư đang chuyển tài sản sang ví lạnh hoặc rút lui quan sát, hành động này càng làm trầm trọng thêm sự căng thẳng về thanh khoản của thị trường.

Điều đáng lưu ý là đợt bán phá giá lớn Bitcoin lần này không phải là một sự kiện cô lập của thị trường tài sản tiền điện tử, mà là một phần của cơn bán phá giá tài sản rủi ro toàn cầu. Điều này làm nổi bật sự liên kết ngày càng tăng giữa Bitcoin và thị trường tài chính truyền thống, đặc biệt là mối liên hệ với cổ phiếu công nghệ. Bitcoin, từng được coi là "tài sản phòng ngừa" hoặc "vàng số", giờ đây lại có vẻ giống như cổ phiếu công nghệ rủi ro cao trước các cuộc khủng hoảng địa chính trị, hiện tượng này đáng để các nhà đầu tư suy ngẫm.

Domino của cuộc chiến đất hiếm: từ chuỗi cung ứng đến thị trường tài chính

Để hiểu tại sao đe dọa thuế quan của Trump có thể gây ra phản ứng thị trường mạnh mẽ như vậy, cần phải nhận thức được vị trí chiến lược của các nguyên tố đất hiếm trong nền kinh tế hiện đại. 17 loại nguyên tố hóa học này mặc dù được gọi là "đất hiếm", thực tế không có hàm lượng trong vỏ trái đất là hiếm, thách thức thực sự nằm ở việc tinh chế và chế biến. Trung Quốc đã trải qua hàng chục năm đầu tư và tích lũy công nghệ, xây dựng một chuỗi công nghiệp hoàn chỉnh từ khai thác đến tinh chế, nắm giữ 90% khả năng chế biến toàn cầu, đây là lợi thế mà các quốc gia khác không thể sao chép trong thời gian ngắn.

Việc ứng dụng các nguyên tố đất hiếm rất đa dạng và quan trọng. Trong lĩnh vực xe điện, động cơ đồng bộ vĩnh cửu cần các nguyên tố đất hiếm như neodymium và praseodymium để đạt hiệu suất cao; trong ngành công nghiệp bán dẫn, oxit đất hiếm là vật liệu cần thiết cho quá trình đánh bóng wafer; trong ngành công nghiệp quốc phòng, vũ khí dẫn đường chính xác, hệ thống radar, và động cơ phản lực đều phụ thuộc vào nguyên tố đất hiếm; trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, nam châm của tua-bin gió cũng cần đất hiếm. Có thể nói, gần như mọi góc cạnh của nền văn minh công nghệ hiện đại đều có sự hiện diện của đất hiếm, việc mất đi nguồn cung đất hiếm ổn định sẽ gây ra cú sốc thảm khốc cho chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trung Quốc chọn thời điểm này để tăng cường kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, lựa chọn thời điểm này mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Trump trong tuyên bố đã nghi vấn về thời điểm này trùng hợp với tuyên bố hòa bình Trung Đông, ám chỉ rằng Bắc Kinh có thể đang phối hợp một chiến lược địa chính trị lớn hơn. Bất kể động cơ là gì, động thái này ngay lập tức gây ra phản ứng dây chuyền trên thị trường toàn cầu. Cổ phiếu của các công ty khai thác đất hiếm ngoài Trung Quốc đã tăng vọt do kỳ vọng nguồn cung bị thắt chặt, các công ty đất hiếm ở Úc và Mỹ trở thành đối tượng được dòng tiền ưa chuộng. Tuy nhiên, cổ phiếu công nghệ và cổ phiếu công nghiệp lại phải đối mặt với vận mệnh hoàn toàn trái ngược, sự tắc nghẽn nguyên liệu tiềm ẩn đã khiến các nhà đầu tư đồng loạt bán phá giá những cổ phiếu này.

Thông báo về mối đe dọa thuế quan của Trump đã làm gia tăng sự hoảng loạn trên thị trường. Nếu Mỹ thực sự tăng mạnh thuế quan đối với sản phẩm của Trung Quốc, không chỉ sẽ làm tăng áp lực lạm phát trong nước, mà còn sẽ ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại toàn cầu, có khả năng kích hoạt một đợt suy thoái kinh tế toàn cầu mới. Kinh nghiệm lịch sử cho thấy, chiến tranh thương mại thường không có người thắng thực sự, cả hai bên đều phải chịu tổn thất kinh tế, và các nền kinh tế khác trên toàn cầu cũng sẽ bị ảnh hưởng. Sự lo ngại của thị trường về viễn cảnh "thua cả hai" đã trực tiếp chuyển thành việc bán tháo tài sản rủi ro.

Các chuyên gia chuỗi cung ứng cảnh báo, ngay cả khi Mỹ quyết tâm thoát khỏi sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc, việc thiết lập chuỗi cung ứng thay thế cũng cần ít nhất 5 đến 10 năm. Trong khoảng thời gian này, bất kỳ sự gián đoạn nào trong cung ứng cũng có thể dẫn đến sự ngừng trệ trong các ngành công nghiệp quan trọng. Đối với nền kinh tế hiện đại phụ thuộc vào bán dẫn và sản phẩm điện tử, sự không chắc chắn này đủ để gây ra hành vi phòng ngừa của nhà đầu tư. Sự giảm giá lớn của Bitcoin chính là biểu hiện trực tiếp của tâm lý phòng ngừa này, khi các nhà đầu tư dự đoán triển vọng kinh tế ảm đạm, họ sẽ ưu tiên giảm thiểu sự tiếp xúc với các tài sản rủi ro cao.

Tài sản rủi ro toàn bộ sụp đổ: Bitcoin và cổ phiếu công nghệ nhảy múa trong nguy hiểm

Đe dọa thuế quan của Trump không chỉ gây ra sự hoảng loạn trên thị trường tài sản tiền điện tử, mà thị trường tài chính truyền thống cũng chịu đựng thiệt hại nặng nề. Chỉ số S&P 500 giảm 2%, chỉ số Nasdaq thậm chí còn bán phá giá lớn 2.7%, cổ phiếu công nghệ trở thành khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề. Giá cổ phiếu của các gã khổng lồ công nghệ như Apple, Nvidia, Tesla, vốn dựa vào chuỗi cung ứng phức tạp, đều giảm mạnh, nhà đầu tư lo ngại rằng việc gián đoạn nguồn cung đất hiếm sẽ ảnh hưởng đến khả năng sản xuất của những công ty này. Cơn bán phá giá toàn thị trường này rõ ràng cho thấy, sự bán tháo Bitcoin không phải là một sự kiện cô lập, mà là một phần của việc định giá lại tài sản rủi ro rộng hơn.

Sự liên kết giữa Bitcoin và cổ phiếu công nghệ đã thể hiện rõ ràng trong sự kiện này. Trong vài năm qua, với việc các nhà đầu tư tổ chức gia nhập thị trường tài sản tiền điện tử, xu hướng giá của Bitcoin ngày càng đồng bộ với chỉ số Nasdaq. Logic đứng sau sự liên kết này là: nhóm các nhà đầu tư nắm giữ tài sản tiền điện tử và nhóm nắm giữ cổ phiếu công nghệ có sự chồng chéo cao, khi tâm lý thị trường chuyển sang trạng thái phòng thủ, họ sẽ đồng thời giảm bớt phân bổ cho cả hai loại tài sản này. Ngoài ra, nhiều công ty công nghệ tự bản thân cũng nắm giữ Bitcoin như một phần của bảng cân đối kế toán, sự giảm giá của cổ phiếu công nghệ sẽ làm suy yếu sức mua của các công ty này, từ đó ảnh hưởng đến nhu cầu Bitcoin.

Cảm xúc phòng ngừa rộng rãi hơn là một yếu tố quan trọng khác thúc đẩy Bitcoin bán phá giá lớn. Khi rủi ro địa chính trị gia tăng, phản ứng điển hình của nhà đầu tư là "tiền mặt là vua", họ sẽ bán ra các tài sản rủi ro khác nhau, chuyển sang nắm giữ đô la Mỹ, trái phiếu chính phủ Mỹ và các công cụ phòng ngừa truyền thống khác. Thú vị là, vàng đã thể hiện tương đối vững chắc trong sự kiện này, thậm chí còn tăng nhẹ, điều này làm nổi bật sự mong manh của câu chuyện Bitcoin như "vàng kỹ thuật số" trong thời điểm khủng hoảng. Mặc dù những người ủng hộ Bitcoin từ lâu đã khẳng định rằng BTC là bảo hiểm chống lại sự suy giảm của tiền tệ fiat và rủi ro của hệ thống tài chính, nhưng hành vi thị trường thực tế cho thấy, trong những thời điểm khủng hoảng thực sự, nhà đầu tư vẫn tin tưởng hơn vào các tài sản phòng ngừa truyền thống.

Sự kiện lần này cũng đã phơi bày sự nguy hiểm của giao dịch đòn bẩy cao trên thị trường Tài sản tiền điện tử. Quy mô thanh lý 9 tỷ đô la cho thấy, một lượng lớn nhà đầu tư đã sử dụng đòn bẩy 5 lần, 10 lần hoặc thậm chí cao hơn. Khi thị trường ổn định tăng lên, đòn bẩy cao có thể khuếch đại lợi nhuận, nhưng khi xảy ra sự kiện thiên nga đen, nó cũng có thể khuếch đại thua lỗ. Nguy hiểm hơn, chính việc thanh lý sẽ làm gia tăng biến động giá, hình thành "xoáy thanh lý": giá giảm kích hoạt thanh lý, áp lực bán phát sinh từ thanh lý tiếp tục đẩy giá xuống thấp hơn, dẫn đến việc nhiều thanh lý hơn bị kích hoạt. Cơ chế này khiến độ biến động của thị trường Tài sản tiền điện tử vượt xa thị trường truyền thống.

Chiến lược đầu tư sau mối đe dọa thuế của Trump: Cơ hội và cạm bẫy trong khủng hoảng

Đối mặt với những biến động thị trường do đe dọa thuế quan của Trump, nhà đầu tư cần bình tĩnh đánh giá tình hình hiện tại và điều chỉnh chiến lược. Trước hết, cần nhận thức rằng sự sụt giảm mạnh của Bitcoin lần này phần lớn là phản ứng thái quá đối với các sự kiện địa chính trị bất ngờ. Dữ liệu lịch sử cho thấy, thị trường tài sản tiền điện tử thường có hiện tượng "đảo ngược hình chữ V" sau những tin tức tiêu cực lớn, tức là giảm nhanh sau đó phục hồi nhanh chóng. Vấn đề then chốt là: lần này có phải là sự bán phá giá do hoảng sợ ngắn hạn, hay là sự bắt đầu của một xu hướng đảo ngược sâu hơn?

Xét từ góc độ cơ bản, đe dọa thuế quan của Trump và việc Trung Quốc kiểm soát đất hiếm thực sự có thể gây tổn hại đáng kể cho nền kinh tế toàn cầu, nhưng mức độ và thời gian ảnh hưởng vẫn còn nhiều sự không chắc chắn. Trong lịch sử, Trump đã nhiều lần đe dọa áp thuế lên Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên, nhưng cuối cùng nhiều lời đe dọa không hoàn toàn được thực hiện, hoặc đã bị rút lại một phần sau khi thực hiện. Thị trường thường sẽ phản ứng bằng cách "giảm giá" trước tình huống xấu nhất, sau đó khi phát hiện thực tế không tệ như vậy sẽ phục hồi. Do đó, các nhà đầu tư dài hạn có thể coi sự sụt giảm lớn của Bitcoin lần này là cơ hội mua vào khi giá thấp.

Tuy nhiên, trong ngắn hạn, thị trường có thể vẫn duy trì tính biến động cao. Việc hủy cuộc gặp giữa Trump và Tập Cận Bình có nghĩa là kênh đối thoại giữa Mỹ và Trung Quốc tạm thời bị gián đoạn, có thể trong vài tuần tới sẽ có nhiều biện pháp đối đầu hơn được đưa ra. Các nhà đầu tư nên chuẩn bị tâm lý cho việc thị trường tiếp tục dao động, tránh đưa ra quyết định phi lý trong cơn hoảng loạn. Đối với những nhà đầu tư đã nắm giữ Bitcoin, nếu logic đầu tư không thay đổi căn bản, việc cắt lỗ một cách mù quáng có thể sẽ khóa lại khoản lỗ; đối với những nhà đầu tư muốn gia nhập thị trường, việc tích lũy dần dần thay vì đặt cược lớn một lần có thể là chiến lược an toàn hơn.

Về phân tích kỹ thuật, Bitcoin đã giảm xuống dưới hai mức hỗ trợ 118.000 USD và 105.000 USD, mức hỗ trợ quan trọng tiếp theo có thể ở ngưỡng 100.000 USD. Nếu mức giá tâm lý này cũng không giữ được, có thể sẽ kích hoạt một đợt bán phá giá lớn hơn, mục tiêu có thể giảm xuống gần 90.000 USD. Ngược lại, nếu Bitcoin có thể duy trì ở mức hiện tại và quay trở lại trên 118.000 USD, điều này có thể báo hiệu rằng giai đoạn hoảng loạn nhất đã qua. Các nhà đầu tư nên theo dõi chặt chẽ sự tăng giảm của những mức giá quan trọng này, như một chỉ số quan trọng để đánh giá tâm lý thị trường.

Quản lý rủi ro đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện tại. Thảm họa thanh lý 9 tỷ USD lần này lại một lần nữa chứng minh rằng việc sử dụng đòn bẩy quá mức là điều cấm kỵ trong đầu tư tài sản tiền điện tử. Ngay cả những logic vị thế Long có vẻ "an toàn", cũng có thể sụp đổ ngay lập tức trước các sự kiện thiên nga đen. Khuyến nghị các nhà đầu tư kiểm soát chặt chẽ tỷ lệ đòn bẩy, hoặc hoàn toàn tránh sử dụng đòn bẩy, sử dụng đầu tư bằng tiền mặt để giảm thiểu rủi ro. Hơn nữa, sự đa dạng hóa trong phân bổ tài sản cũng rất quan trọng, đừng đặt tất cả vốn vào tài sản tiền điện tử, giữ lại một tỷ lệ nhất định tiền mặt và tài sản phòng ngừa truyền thống có thể cung cấp đệm trong trường hợp thị trường bán phá giá lớn.