Khởi đầu huyền thoại nghìn lần mua đáy Bitcoin với Pantera người sáng lập: 65 đô la

Tác giả: Leo Schwartz, Tạp chí Fortune

Biên dịch: Luffy, Tin tức Foresight

Năm 2016, Dan Morehead đã bắt đầu một chuyến đi vòng quanh thế giới để truyền bá "phúc âm" của Bitcoin. Cựu giao dịch viên của Goldman Sachs và Tiger Management này đã bị Bitcoin "chinh phục hoàn toàn" từ nhiều năm trước và tin tưởng rằng nó sẽ tái định hình nền kinh tế toàn cầu. Niềm tin của ông vào loại tiền tệ này mạnh mẽ đến mức ông đã trở lại từ trạng thái nửa nghỉ hưu và biến quỹ phòng hộ của mình, Pantera Capital, thành một trong những quỹ Bitcoin đầu tiên trên thế giới.

Doanh nghiệp mới này được khởi động vào năm 2013, ban đầu phát triển mạnh mẽ với sự hỗ trợ của hai cựu sinh viên Princeton là Pete Briger và Mike Novogratz, cả hai đều đến từ quỹ đầu tư tư nhân Fortress Investment Group. Ba người vui mừng nhìn Pantera mua bitcoin với giá khởi điểm 65 USD, và đến cuối năm đã tăng vọt lên hơn 1000 USD. Nhưng sau đó thảm họa đã xảy ra, hacker đã tấn công sàn giao dịch chính trong ngành tiền điện tử mới nổi Mt. Gox, giá bitcoin đã giảm 85%. "Mọi người sẽ nói, 'Bạn không phải đang làm cái bitcoin đã chết rồi sao?'" Morehead nhớ lại. "Nó vẫn còn sống!" Ông luôn đáp lại như vậy.

Trong chuyến quảng bá Bitcoin năm 2016, Morehead đã sắp xếp 170 cuộc gặp gỡ. Mỗi lần bước vào văn phòng của các nhà đầu tư tiềm năng, ông đều phải dành một giờ để lập luận tại sao tài sản mới này lại là cơ hội hấp dẫn nhất. Kết quả là: ông chỉ huy động được 1 triệu đô la cho quỹ đang gặp khó khăn. Tệ hơn nữa, tổng phí ra mặt của chính Morehead là khoảng 17,000 đô la. "Tôi kiếm được 100 đô la cho mỗi cuộc gặp, chỉ để thuyết phục mọi người mua Bitcoin," ông nói với tạp chí Fortune.

Chưa đầy mười năm sau, khi giá Bitcoin gần 120.000 USD, những năm tháng khó khăn ban đầu của Morehead đã trở thành một phần của huyền thoại người sáng lập - so với câu chuyện về Steve Jobs và Steve Wozniak chế tạo phát minh trong gara của cha mẹ Jobs, hay câu chuyện Warren Buffett và Charlie Munger trao đổi kinh nghiệm đầu tư chứng khoán tại bữa tiệc tối ở Omaha.

Hiện nay, các quỹ tiền điện tử thuộc Pantera quản lý hơn 4 tỷ đô la tài sản, bao gồm các tài sản số như Bitcoin, Ethereum và các khoản đầu tư vào các dự án như Circle (niêm yết vào tháng 6), Bitstamp (bị Robinhood mua lại với giá 200 triệu đô la vào đầu năm nay). Nhưng trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm tiền điện tử đầy cạnh tranh này, điều đặc biệt của công ty này nằm ở vị trí "người tiên phong" của nó: nó là một cây cầu nổi tiếng giữa lĩnh vực tài chính truyền thống bảo thủ và ngành công nghiệp tiền điện tử từng nổi loạn. Và nhân vật cốt lõi Morehead, trong một ngành công nghiệp đầy rẫy những nhân vật huyền thoại, là một người thực tế khiêm tốn.

"Tôi rất bướng bỉnh và hoàn toàn tin tưởng rằng (Bitcoin) sẽ thay đổi thế giới," Morehead nói với tạp chí Fortune, "vì vậy tôi luôn kiên trì."

####Cuộc hành trình hoang dã của Bitcoin

Diễn biến giá Bitcoin kể từ năm 2013. Nguồn dữ liệu: CoinGecko

####Princeton "băng nhóm"

Trong thời kỳ mà Phố Wall chưa thâm nhập vào ngành công nghiệp blockchain, Morehead dường như không phù hợp trong thế giới hỗn loạn của tiền điện tử thời kỳ đầu. Ông từng là một vận động viên đa năng tại Đại học Princeton (bóng bầu dục và đua thuyền hạng nặng), và cho đến nay vẫn giữ được bờ vai rộng và đường viền hàm vuông của thời trẻ. Điều này hoàn toàn khác biệt với những người gầy gò, lập dị, suốt ngày ngồi trong các diễn đàn trực tuyến. Ngược lại, Morehead đến từ lĩnh vực tài chính truyền thống, và cho đến bây giờ vẫn quen với việc mặc áo khoác vest.

Trước khi tiếp xúc với Bitcoin, Morehead đã có một sự nghiệp giao dịch dài. Sau khi làm việc tại Goldman Sachs và Quỹ Tiger, ông đã thành lập quỹ đầu tư phòng hộ của riêng mình là Pantera, nhưng đã sụp đổ trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Khoảng thời gian đó, một nhân vật bí ẩn có tên Satoshi Nakamoto đã công bố một tài liệu trắng trực tuyến, đưa Bitcoin vào thế giới.

Năm 2011, Morehead lần đầu nghe nói về Bitcoin từ em trai mình, và cũng mơ hồ biết rằng một người bạn cùng lớp ở Princeton, Gavin Andresen, đang điều hành một trang web, nơi người dùng chỉ cần giải mã captcha là có thể nhận được 5 đồng Bitcoin (hiện tại có giá thị trường khoảng 575.000 đô la). Nhưng anh ấy không quá để tâm, cho đến vài năm sau, một người bạn khác tên Briger đã mời anh đến văn phòng Fortress Investment Group ở San Francisco để uống cà phê và nói chuyện về tiền điện tử, Novogratz cũng tham gia từ xa. "Kể từ đó, tôi đã bị Bitcoin cuốn hút," Morehead nói.

Ngành công nghệ nổi tiếng với cái gọi là "băng đảng", chẳng hạn như băng đảng PayPal đã dẫn dắt các công ty khởi nghiệp thế hệ tiếp theo. Trong lĩnh vực tiền điện tử, "băng đảng" không đến từ một công ty nào, mà là từ một trường đại học: Princeton đã nuôi dưỡng một số dự án có ảnh hưởng nhất trong ngành. Briger và Novogratz đều là những người ủng hộ chính của Pantera, Morehead thậm chí đã chuyển vào không gian trống của văn phòng Fortress Investment ở San Francisco. Briger vẫn giữ ảnh hưởng kín đáo trong lĩnh vực tiền điện tử, gần đây đã gia nhập hội đồng quản trị của công ty nắm giữ Bitcoin trị giá 100 tỷ USD do Michael Saylor đứng đầu, Strategy. Novogratz thì đã thành lập Galaxy, trở thành một trong những tập đoàn tiền điện tử lớn nhất. Một cựu sinh viên khác, Joe Lubin, sau này trở thành đồng sáng lập của Ethereum.

Nhưng vào năm 2013, những cựu sinh viên Ivy League, những người hoạt động trong các lĩnh vực cao cấp như vốn tư nhân và giao dịch vĩ mô, sẽ thấy hứng thú với Bitcoin, điều này vẫn nghe có vẻ lố bịch. Briger nói với tạp chí Fortune rằng ông lần đầu tiên nghe về Bitcoin từ Wences Casares, một doanh nhân người Argentina và là một người đam mê tiền điện tử từ sớm, khi cả hai ở chung một phòng trong một cuộc họp của tổ chức lãnh đạo trẻ tại Quần đảo San Juan. Briger nhanh chóng thấy tiềm năng của việc phá vỡ hệ thống thanh toán toàn cầu, và ông vẫn kiên định với điều này cho đến nay, mặc dù ông cho rằng Bitcoin vẫn đang ở giai đoạn đầu. Ông nói rằng triển vọng của Bitcoin có thể so sánh với Internet, cái đã thúc đẩy một hình thức mới của việc truyền thông tin. "Cách mà tiền di chuyển không theo kịp, điều này thật đáng tiếc," ông nói.

Sau khi chia sẻ ý tưởng này với Novogratz, họ cho rằng Morehead có kinh nghiệm trên thị trường ngoại hối là người lãnh đạo phù hợp. Khi Morehead quyết định dồn cả sự nghiệp tài chính của mình vào lĩnh vực tiền điện tử, ông đã định hướng lại Pantera thành quỹ Bitcoin, mở cửa cho các nhà đầu tư bên ngoài. Briger và Novogratz gia nhập với tư cách là đối tác hạn chế, trong khi Fortress Investment, công ty đầu tư mạo hiểm Benchmark và Ribbit tham gia với tư cách là đối tác thông thường (sau đó đã rút lui). Người hướng dẫn của ông tại Tiger Fund, nhà đầu tư huyền thoại Julian Robertson, cũng đã đầu tư vào một quỹ sau này.

####Sự tái sinh của Pantera

Trong những ngày đầu ồn ào của tiền điện tử, các doanh nhân phải đối mặt với sự biến động thị trường dữ dội, so với hiện nay, sự biến động đó thật sự chỉ là chuyện nhỏ. Nhưng Novogratz nhớ rằng, rắc rối lớn nhất không phải là tàu lượn giá cả, mà là không thể mua được Bitcoin.

Ông đã từng đến tìm Coinbase, chỉ mới thành lập được một năm, để muốn mua 30.000 đồng Bitcoin, lúc đó trị giá khoảng 2 triệu đô la. Kết quả là một cửa sổ bật lên, thông báo rằng hạn mức của ông là 50 đô la. Sau khi thương lượng với Olaf Carlson-Wee, nhân viên đầu tiên của Coinbase, người sau này trở thành một nhân vật nổi tiếng trong giới tiền điện tử, Coinbase đã đồng ý nâng hạn mức của ông lên 300 đô la.

Tuy nhiên, thành tựu đáng kính nhất của Morehead có lẽ là đã kiên trì vượt qua giai đoạn suy thoái từ năm 2013 đến 2016. Trong thời gian đó, giá Bitcoin ảm đạm, ngoài vòng tròn blockchain khép kín, không ai quan tâm đến nó. "Trong những năm mà tiền điện tử không có động tĩnh, Dan luôn bận rộn bên ngoài," Novogratz nói với tờ Fortune.

Thời đại đó cũng có những khoảnh khắc nổi bật, bao gồm ba cuộc họp thường niên được tổ chức tại nhà của Morehead bên hồ Tahoe. Trong một lần, người sáng lập sàn giao dịch Kraken, Jesse Powell, đã không đi máy bay riêng do Morehead thuê mà chọn lái xe. "Lúc đó có khá nhiều người trong cộng đồng Bitcoin trên máy bay, anh ấy lo lắng rằng nếu máy bay gặp nạn, Bitcoin cũng sẽ tiêu tan," Morehead nhớ lại.

Khác với nhiều đồng nghiệp, Morehead không bao giờ tự định vị mình là "nhà tối đa hóa Bitcoin" (tức là những người cho rằng không nên có bất kỳ loại tiền điện tử nào khác). Sau khi mua 2% nguồn cung Bitcoin toàn cầu, Pantera đã trở thành một trong những nhà đầu tư sớm của Ripple Labs, công ty phát hành đồng tiền kỹ thuật số XRP. "Suy nghĩ của tôi là, Bitcoin rõ ràng là quan trọng nhất," Morehead nói, "nhưng cũng không chỉ có một công ty Internet."

Theo Morehead, 86% các dự án đầu tư mạo hiểm của Pantera đều đạt lợi nhuận. Xét đến việc hầu hết các công ty khởi nghiệp được hỗ trợ bởi đầu tư mạo hiểm đều thất bại, con số này thật đáng kinh ngạc. Lĩnh vực tiền điện tử có thể khoan dung hơn, nhiều dự án nắm giữ tiền điện tử, điều này có nghĩa là ngay cả khi sản phẩm của công ty khởi nghiệp không thành công, giá trị đầu tư thường vẫn có thể tồn tại.

Morehead hiện nay dành một nửa thời gian của mình ở Puerto Rico, nơi đã trở thành vùng đất nóng cho tiền điện tử. Vào thời điểm đó, đối tác của Pantera, hiện đang làm việc tại Founders Fund dưới quyền Peter Thiel, Joey Krug đã chuyển đến đó, và Morehead cũng quyết định chuyển đến. Ông ước tính có khoảng 1000 doanh nhân blockchain trên đảo, nhưng họ bị kiểm soát do đẩy giá bất động sản lên cao. Morehead đã bị Ủy ban Tài chính Thượng viện điều tra, bị nghi ngờ đã vi phạm luật thuế liên bang bằng cách chuyển đến hòn đảo và thu được hơn 850 triệu đô la lợi nhuận vốn từ Pantera. Ông đã nói với New York Times vào đầu năm nay rằng ông tin rằng "hành động về thuế là đúng đắn", nhưng từ chối bình luận thêm với Fortune.

####Tương lai của Bitcoin

Morehead thừa nhận rằng ngành công nghiệp tiền điện tử tràn ngập hành vi cờ bạc, Pantera không giống như nhiều công ty đầu tư mạo hiểm khác tham gia vào các đồng Meme. Nhưng ông cho rằng điều này không nên che giấu mục tiêu lớn lao của blockchain trong việc tái định hình tài chính toàn cầu. "Bởi vì một chút chuyện bên lề mà muốn làm sụp đổ ngành công nghiệp blockchain, điều đó thật vô lý," ông nói, "Sự kiện GameStop không có nghĩa là toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ gặp vấn đề."

Pantera tiếp tục mở rộng, bao gồm việc huy động quỹ đầu tư mạo hiểm thứ năm với mục tiêu 1 tỷ USD. Morehead cho biết, sẽ hoàn tất việc đầu tư quỹ thứ tư vào cuối năm nay trước khi đóng huy động. Pantera cũng đã gia nhập lĩnh vực tài sản kỹ thuật số đang rất hot, tức là các công ty niêm yết đưa tiền điện tử vào bảng cân đối kế toán.

Nhưng Bitcoin vẫn là trung tâm của chiến lược Pantera. Cuối năm ngoái, quỹ Bitcoin của họ đã đạt tỷ suất hoàn vốn 1000 lần, với tỷ suất hoàn vốn tích lũy vượt quá 130,000%. Khi được hỏi về giá Bitcoin trong tương lai, câu trả lời của Morehead luôn nhất quán: gấp đôi trong vòng một năm. Mô hình đơn giản này về cơ bản đã hiệu quả, mặc dù ông thừa nhận rằng đà tăng trưởng có thể đang chậm lại. Ông tin rằng Bitcoin vẫn sẽ tăng thêm một bậc, gần 1 triệu đô la, mặc dù đây sẽ là lần tăng gấp 10 cuối cùng.

Nếu Bitcoin không bao giờ đạt được cột mốc đó, Morehead cũng sẵn sàng chịu đựng sự chỉ trích. Dù sao đi nữa, vào năm 2016, ông vẫn đang cố gắng biện hộ cho Bitcoin với giá 500 đô la. Và chưa đến mười năm sau, ông mới chỉ vừa bắt đầu. "Tôi tin rằng, niềm tin của phần lớn các tổ chức vào Bitcoin mới chỉ bắt đầu," ông nói với tạp chí Fortune, "chúng ta còn hàng chục năm phía trước."