Nếu Ngân hàng Trung ương Nhật Bản thực sự ra tay tăng lãi suất, thị trường có thể sẽ bị lật bàn.

Trong hơn mười năm qua, Nhật Bản duy trì mức lãi suất siêu thấp, thậm chí là lãi suất âm, khiến các nhà đầu tư toàn cầu đều chơi cùng một chiêu: vay yên gần như không tốn chi phí, sau đó đổi sang đô la Mỹ, đổ vào chứng khoán Mỹ, trái phiếu Mỹ, thị trường mới nổi, thậm chí cả các tài sản tiền mã hóa như SOL, XRP, BNB để ăn chênh lệch lãi suất. Nước đi này đã làm giàu cho vô số quỹ phòng hộ và những người chơi arbitrage.

Nhưng nếu kịch bản đảo ngược thì sao? Tăng lãi suất đồng nghĩa với chi phí vay yên tăng vọt, trò chơi arbitrage vốn chắc thắng bỗng chốc trở thành củ khoai nóng bỏng tay. Dòng tiền chỉ còn cách đóng vị thế rút lui—bán cổ phiếu, bán trái phiếu, xả coin, tất cả đều đổi lại thành yên để trả nợ. Nghiêm trọng hơn nữa, đồng yên còn vì thế mà tăng giá, chi phí vay càng bị đội lên, buộc nhiều người phải bán tháo theo hiệu ứng domino.

Một khi phản ứng dây chuyền này khởi động, đó sẽ là cơn bão giảm đòn bẩy toàn cầu, sánh ngang với làn sóng thanh lý tài sản khi Lehman Brothers sụp đổ. Thị trường chứng khoán, tiền mã hóa, trái phiếu có thể cùng lúc chịu trận, không ai thoát được.

Rủi ro cấu trúc thường ẩn dưới mặt nước tưởng như yên ả, thứ thực sự gây sát thương chưa bao giờ là biến động lên xuống, mà là khoảnh khắc đòn bẩy phản phệ.