Đường đua Layer-1 năm 2024 nâng cấp ác liệt, điểm mặt 15 “đội quân chủ lực”

Năm ngoái còn đua nhau về hiệu suất, năm nay Layer-1 chuyển hẳn sang chơi chiến lược khác biệt hóa. Chúng tôi đã rà soát tình hình thị trường:

**Nhóm quái vật hiệu suất**
- Solana (SOL): TVL 1,65 tỷ USD, tăng 306% trong năm. Sau nâng cấp Firedancer, TPS dự kiến bứt phá, hệ sinh thái cực nóng
- Kaspa (KAS): Tăng 1400%, cơ chế đồng thuận GHOSTDAG giúp tốc độ tạo block bùng nổ, chuyển đào sang Rust giải phóng hiệu suất
- Avalanche (AVAX): TVL 781 triệu USD, C-Chain đạt đỉnh 2,33 triệu giao dịch/ngày, cơn sốt inscription đẩy phí giao dịch tăng mạnh

**Nhóm hệ sinh thái dày**
Ethereum vẫn là ông vua tuyệt đối: TVL 35 tỷ USD, vốn hóa 283 tỷ USD, hơn 3000 dApp. Năm 2023 hoàn tất chuyển đổi PoS, giải pháp Layer2 tiếp tục hoàn thiện, trọng tâm 2024 vẫn là khả năng mở rộng

**Nhóm đột phá mới**
- Sei (SEI): Tăng 7283%, blockchain chuyên biệt cho DeFi, tối ưu order book on-chain là vũ khí sát thương
- Sui (SUI): TVL 488 triệu USD, ngôn ngữ Move + bộ máy thực thi song song hút developer, zkLogin giảm rào cản
- Aptos (APT): TVL 171 triệu USD, cũng dùng Move, nhưng chất lượng protocol trong hệ sinh thái chưa đồng đều

**Nhóm trung tâm liên chuỗi**
- Polkadot (DOT): TVL 162 triệu USD, nâng cấp 2.0 đang triển khai, hệ sinh thái parachain mở rộng
- Cosmos (ATOM): Interchain Security vừa triển khai, củng cố vị thế Hub
- ZetaChain (ZETA): Định vị omnichain mới lạ, nhưng TVL chỉ 610 nghìn USD, đặt cược vào tương lai

**BNB Chain và Cronos là chủ lực hệ CEX, số lượng dApp lớn nhưng tốc độ tăng trưởng bắt đầu chậm lại**

Quan sát cốt lõi: Cuộc chiến hiệu suất đã ngã ngũ, sắp tới là cuộc đua về sức hút hệ sinh thái và ứng dụng khác biệt. SOL và AVAX khai thác lợi nhuận inscription, Sui/Aptos tranh thủ thu hút developer, Ethereum giữ vững nền tảng.

⚠️ Lưu ý trước khi đầu tư: Tài sản mã hóa biến động mạnh, hãy nghiên cứu kỹ trước khi xuống tiền.