Ba mức giá cần biết trong giao dịch hợp đồng tương lai: giá chỉ số, giá đánh dấu, giá khớp lệnh gần nhất

Nhiều người mới chơi hợp đồng tương lai vừa mở giao diện giao dịch đã thấy bối rối—tại sao cùng một cặp giao dịch lại hiển thị ba mức giá khác nhau? Ba mức giá này rốt cuộc khác nhau ở điểm nào, đâu mới là “giá thật sự”?

Giá chỉ số (Index Price): Chiếc gương phản chiếu giá trị thực của thị trường

Nói đơn giản: Giá chỉ số là giá trung bình có trọng số của giá giao ngay trên các sàn giao dịch lớn trong toàn mạng.

Ví dụ, giá chỉ số của BTC được lấy từ giá giao ngay theo thời gian thực trên nhiều sàn như Binance, OKX, Kraken…, sau đó tính trung bình theo khối lượng giao dịch. Thiết kế như vậy có các lợi ích:

• Một sàn giao dịch đơn lẻ không thể thao túng giá (không lo sàn nào đó bị tấn công hoặc biến động bất thường)
• Có thể phản ánh kịp thời nhu cầu thực của thị trường
• Dùng làm tiêu chuẩn tham khảo cho việc thanh lý bắt buộc sẽ công bằng hơn

Cơ chế chống gian lận: Nếu báo giá của một sàn nào đó lệch quá ±1% so với giá trị trung vị của toàn mạng, hoặc dữ liệu bị trễ quá nhiều, sàn đó sẽ bị tạm thời loại khỏi phép tính, khi dữ liệu trở lại bình thường sẽ được thêm lại.

Giá đánh dấu (Fair Price): Tấm đệm an toàn cho tài khoản của bạn

Đây là điểm then chốt: Giá đánh dấu = Giá chỉ số + Phí cấp vốn cộng thêm + Đường trung bình động của chênh lệch giá mua-bán, lấy trung vị của ba giá trị này.

Tại sao lại phức tạp như vậy? Bởi khi thị trường biến động lớn hoặc thanh khoản kém, giá giao ngay và giá hợp đồng tương lai có thể lệch xa nhau, nếu chỉ dùng giá giao dịch gần nhất để xác định việc bị thanh lý sẽ dẫn đến nhiều trường hợp bị “ép” thanh lý. Giá đánh dấu được tạo ra để ngăn điều này—nó làm mượt “nhiễu” thị trường, khiến việc xác định thanh lý ổn định và hợp lý hơn.

Lưu ý quan trọng: Giá đánh dấu chỉ ảnh hưởng đến việc tính toán thanh lý và lãi/lỗ chưa thực hiện, không ảnh hưởng tới lãi/lỗ thực tế của bạn. Nói cách khác, khi bạn đặt lệnh và khớp lệnh, lãi/lỗ của tài khoản đã được xác định, không liên quan giá đánh dấu.

Giá khớp gần nhất (Last Price): Nhịp đập thời gian thực của cặp giao dịch

Đơn giản nhất: Chính là mức giá vừa có người giao dịch thật sự khớp lệnh trên cặp này.

Mối quan hệ thực tế giữa ba mức giá

Trường hợp bình thường: Giá khớp gần nhất ≈ Giá đánh dấu ≈ Giá chỉ số (ba mức giá dao động trong phạm vi hợp lý)

Trường hợp bất thường:

• Thị trường biến động mạnh → Giá khớp gần nhất có thể lao dốc → Giá đánh dấu làm dịu lại → Giá chỉ số ổn định nhất
• Một sàn bị lỗi → Giá chỉ số không bị ảnh hưởng (vì là trung bình nhiều sàn), nhưng giá khớp gần nhất có thể bất thường

Cách chuyển đổi để xem ba mức giá này

Bản web: Vào giao dịch hợp đồng tương lai → Trên biểu đồ nến có ba menu thả xuống, bấm để chuyển đổi

Bản App: Vào hợp đồng tương lai → Biểu tượng biểu đồ nến góc trên bên phải → Chế độ ngang màn hình → Menu thả xuống giá ở góc trên bên phải

Khuyến nghị: Người mới nên lấy giá đánh dấu làm tham chiếu chính (vì nó mượt nhất), đồng thời chú ý giá chỉ số để phòng trường hợp cực đoan, còn giá khớp gần nhất để xác nhận giao dịch thực tế. Dùng kết hợp cả ba mức giá, bạn mới thực sự hiểu thị trường đang diễn ra như thế nào.