Nhà tạo lập thị trường bí ẩn: Biên niên sử thăng trầm của các nhà tạo lập thị trường mã hóa

Tác giả: 1912212.eth, Tin tức Foresight

Ca sĩ rock Cui Jian từng hát trong bài "Giả Hành Tăng": "Tôi muốn mọi người đều thấy tôi, nhưng không biết tôi là ai." Trong thị trường tiền điện tử đầy biến động, những "nhân vật" như vậy không hiếm, chúng thu hút ánh nhìn tò mò của vô số người.

Năm 2017, một thanh niên rời khỏi Phố Wall, dùng số tiền tiết kiệm của mình để xây dựng mỏ, đọc tài liệu trắng, thức khuya điều chỉnh thuật toán, tìm được hai đồng nghiệp từ các công ty tạo lập thị trường và giao dịch tần số cao nổi tiếng toàn cầu Optiver: một người giỏi về cấu trúc giao dịch, một người tinh thông kiểm soát rủi ro. Cuộc khủng hoảng thị trường gấu năm 2018 đã thử thách nghiệt ngã, khiến một lượng lớn sàn giao dịch, dự án và truyền thông phải ngừng hoạt động, trong những lúc khó khăn nhất, không có vốn bên ngoài, chỉ có thể dựa vào niềm tin cá nhân và mô hình thuật toán để trụ vững. Cho đến khi thị trường tài chính toàn cầu biến động mạnh do đại dịch, thuật toán chênh lệch giá của họ đã kiếm được 120.000 đô la Mỹ chỉ sau một đêm. Vài tháng sau, anh bắt đầu thực hiện chênh lệch giá liền mạch giữa nhiều nền tảng giao dịch.

Một năm sau, số vốn mà đội ngũ âm thầm đứng sau anh đã đạt hàng trăm triệu đô la, vô số giao dịch được thực hiện dưới thuật toán mà anh thiết kế. Anh đã trở thành kiểu nhân vật "bạn không nhìn thấy anh ta, cũng không biết anh ta là ai", nhưng luôn có thể cảm nhận sự hiện diện của anh từ giá cả giao dịch.

Đó chính là Evgeny Gaevoy, người sáng lập Wintermute, hiện đang nằm trong số những nhà tạo lập thị trường tiền điện tử dựa trên thuật toán lớn nhất thế giới. Ông sống ở London và thích đi du lịch đến Mỹ. Ông vừa thích ghép hình chơi chữ vừa thẳng thắn, đến nỗi khi bị nghi ngờ thao túng thị trường, ông thậm chí đã phản ứng lại bằng câu "Nếu coi tôi là kẻ thù giả tưởng, thì đừng trách tôi chửi bạn."

Vậy vai trò của nhà tạo lập thị trường tiền điện tử là gì?

Thông thường, nếu bên phát hành dự án phát hành token, họ có thể công bố nó trên DEX, quy trình thông thường là tạo cặp giao dịch trên DEX, chẳng hạn như X/ETH hoặc X/USDT, sau đó bơm hai loại tài sản để tạo thành một bể thanh khoản ban đầu, chẳng hạn như 1 triệu token X và 100 ETH. Tuy nhiên, khi bên phát hành muốn niêm yết trên các sàn giao dịch như Coinbase hoặc Binance, họ không thể chỉ đơn giản phát hành token rồi mong đợi có người giao dịch, vì thường phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt khối lượng đơn hàng giao dịch mua bán. Các sàn giao dịch này cần đảm bảo tính thanh khoản của giao dịch. Điều này có nghĩa là luôn phải có người sẵn sàng mua vào và cũng có người sẵn sàng bán ra. Thông thường, vai trò này được các nhà tạo lập thị trường đảm nhận.

So với các sàn giao dịch và quỹ đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực tiền điện tử thường được thảo luận công khai, các nhà tạo lập thị trường che giấu bản thân dưới lớp bí ẩn. Họ có vị trí quan trọng trong ngành công nghiệp tiền điện tử, nhưng đôi khi cũng là những tác nhân đứng sau sự sụt giảm giá của các đồng token, vì vậy họ thường gây ra tranh cãi.

Cấu trúc cũ đã sụp đổ

Thị trường tiền điện tử đã thu hút một nhóm các nhà tạo lập thị trường chuyên nghiệp từ chu kỳ trước.

Vào thời điểm đó, thị trường được dẫn dắt bởi các tổ chức lớn như Alameda Research, Jump Crypto và Wintermute. Những người chơi này đã chiếm ưu thế trong việc cung cấp tính thanh khoản cho CEX nhờ vào giao dịch thuật toán tần suất cao và nguồn vốn khổng lồ. Alameda, với tư cách là công ty chị em của FTX, đã cung cấp độ sâu cho các tài sản chủ yếu như Bitcoin và Ethereum trong thời kỳ đỉnh điểm của thị trường tăng giá năm 2021, với tỷ lệ khối lượng giao dịch từng vượt quá 20% tổng khối lượng thị trường.

Alameda Research là một nhà tạo lập thị trường hàng đầu trong lĩnh vực tiền điện tử, sự sụp đổ của nó bắt đầu từ cuộc khủng hoảng thanh khoản của công ty chị em FTX. Vào tháng 11 năm 2022, CoinDesk đã phanh phui bảng cân đối kế toán của Alameda, CZ ngay lập tức tuyên bố bán tất cả FTT, dẫn đến việc FTX cạn kiệt thanh khoản và làn sóng rút tiền của người dùng. Cuộc điều tra cho thấy, FTX đã sử dụng quỹ khách hàng lên tới 10 tỷ USD cho Alameda, để thực hiện các giao dịch rủi ro cao và bù đắp thua lỗ, tạo thành vòng luẩn quẩn chết người. FTX, Alameda và hơn 130 thực thể liên quan đã nộp đơn xin phá sản, SBF đã từ chức CEO.

Nhìn lại quá khứ rực rỡ, Alameda được SBF thành lập vào năm 2017, ban đầu tập trung vào chênh lệch giá tiền điện tử và giao dịch định lượng, nhanh chóng nổi lên nhờ lợi thế thuật toán. Sau khi ra mắt FTX vào năm 2019, Alameda trở thành nhà cung cấp tính thanh khoản chính cho FTX, giúp định giá FTX tăng vọt lên 32 tỷ USD. Alameda quản lý hàng trăm tỷ USD tài sản, thu lợi nhuận khổng lồ từ giao dịch ký quỹ và làm thị trường trong thời kỳ thị trường tăng giá, SBF đã trở thành tỷ phú tiền điện tử, thúc đẩy các hoạt động từ thiện và vận động quản lý trong ngành.

Caroline Ellison

Sự sụp đổ cuối cùng bắt nguồn từ sự mất kiểm soát trong quản trị nội bộ, đối tác của Alameda, Ellison, đã thừa nhận việc sử dụng quỹ khách hàng trong một cuộc họp nhân viên, gây sốc cho ngành công nghiệp. Mối quan hệ của cô với SBF càng thêm kịch tính: vào năm 2023, cô trở thành nhân chứng quan trọng của công tố, buộc tội SBF lập kế hoạch lừa đảo 8 tỷ USD, trong khi bản thân cô nhận tội với bảy cáo buộc lừa đảo và bị kết án hai năm tù vào năm 2024. Tại tòa, cô đã khóc lóc xin lỗi: "Tôi cảm thấy đau lòng vì những người tôi đã làm tổn thương mỗi ngày."

Alameda có độ đòn bẩy cao đối mặt với biến động thị trường, quỹ khách hàng của FTX bị cho vay trái phép để lấp đầy khoảng trống. Năm 2023, SBF bị kết án 25 năm tù giam, tài sản của Alameda bị thanh lý, đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của nó.

Việc rút lui hoặc thu hẹp của những nhà tạo lập thị trường lâu năm là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc hình thành khoảng trống.

Theo dữ liệu của Kaiko, một tuần sau khi FTX sụp đổ, thanh khoản tiền điện tử toàn cầu đã giảm một nửa, độ sâu 2% của Bitcoin giảm từ hàng trăm triệu đô la xuống dưới 100 triệu đô la.

Trong cuộc chiến thanh khoản sớm của thị trường tiền điện tử, Jump Crypto và Wintermute cũng từng là hai lực lượng nóng nhất.

Jump bắt nguồn từ gã khổng lồ giao dịch tần suất cao truyền thống Jump Trading, với nền tảng thuật toán vững chắc và sức mạnh vốn, đã dũng cảm gia nhập thị trường tiền điện tử vào năm 2021, từ hệ sinh thái Solana đến hệ thống stablecoin Terra đều có mặt. Tuy nhiên, sau sự sụp đổ của Terra, vào năm 2023 Jump Crypto lại thu hẹp hoạt động do cuộc điều tra của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC), rút khỏi một phần thị trường Mỹ và sa thải hơn 10% nhân viên.

Wintermute đã nhanh chóng nổi lên với các dịch vụ tạo lập thị trường và OTC linh hoạt, trở thành nhà cung cấp thanh khoản có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực CeFi và DeFi. Sự kiện hack năm 2022 đã khiến công ty thiệt hại gần 1,6 tỷ USD, đồng thời phơi bày những rủi ro phía sau sự mở rộng nhanh chóng; sau đó, Wintermute dần chuyển sang hoạt động tinh vi hơn, không còn mở rộng mù quáng nữa.

Quá trình của cả hai gần như đã cô đọng toàn bộ quá trình phát triển thô bạo đến thu hẹp thận trọng của các nhà tạo lập thị trường tiền điện tử trong năm năm qua: từ chênh lệch giá cao đến hỗ trợ hệ sinh thái, từ mạo hiểm táo bạo đến sống sót vững chắc, các nhà tạo lập thị trường đã từng nâng đỡ sự thịnh vượng của thị trường, nhưng giờ đây đã học cách tìm kiếm sự cân bằng giữa rủi ro và tính thanh khoản.

Tuy nhiên, trong bối cảnh ngày càng thu hẹp và thận trọng, cả các yếu tố vĩ mô và vi mô lại tiếp tục thúc đẩy sự xuất hiện của những người chơi mới. Việc cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ trong năm 2023-2024 đã kích thích dòng vốn trở lại, và sau khi Bitcoin giảm một nửa vào năm 2024, chu kỳ thị trường bắt đầu. Một làn sóng phát hành token mới đã xuất hiện: ký tự khắc, tái staking, đồng meme, đại lý AI, cơn sốt stablecoin, RWA và cổ phiếu Mỹ trên chuỗi đã lần lượt diễn ra. Thêm vào đó, ETF giao dịch trực tiếp tại Mỹ cũng thu hút được một lượng lớn vốn, và dữ liệu cũng cho thấy những kết quả rất ấn tượng.

Theo dữ liệu từ SoSoValue, tính đến ngày 28 tháng 8, tổng dòng vốn ròng vào ETF Bitcoin giao ngay đạt 54,19 tỷ USD, trong khi tổng dòng vốn ròng vào ETF Ethereum giao ngay đạt 13,64 tỷ USD. Sự thay đổi trong môi trường quản lý cũng là một trong những lý do quan trọng. Kể từ khi Trump nhậm chức vào tháng 1 năm 2025, đã nhấn mạnh việc hỗ trợ tài sản kỹ thuật số, công nghệ blockchain và sự phát triển có trách nhiệm liên quan, đồng thời bãi bỏ các chính sách liên quan của chính quyền Biden. Lệnh này cũng thiết lập một nhóm công tác về tài sản kỹ thuật số trong Ủy ban Kinh tế Quốc gia, nhằm đề xuất khung quản lý liên bang, bao gồm cấu trúc thị trường, giám sát, bảo vệ người tiêu dùng và quản lý rủi ro.

Ngoài ra, rào cản kỹ thuật trong ngành đang ngày càng giảm, nhu cầu của các dự án cũng đã thay đổi, thúc đẩy ngành công nghiệp tái cơ cấu.

Sự trỗi dậy của những người mới nổi

Ý nghĩa của giai đoạn chân không là để lại không gian lớn cho những người chơi mới. Các người chơi đại diện bao gồm Flow Traders, bộ phận mới của GSR và DWF Labs. Nền tảng của các thành viên cốt lõi rất đa dạng, phạm vi hoạt động bao gồm làm thị trường CEX/DEX, OTC và các sản phẩm cấu trúc.

Flow Traders

Flow Traders, nhà cung cấp thanh khoản toàn cầu có nguồn gốc từ Hà Lan, ban đầu nổi tiếng với các sản phẩm giao dịch trao đổi (ETP), nhưng đã quyết định chuyển hướng sang lĩnh vực tiền điện tử vào năm 2023, như một người thủy thủ dày dạn kinh nghiệm bắt được làn sóng số. Đội ngũ có nền tảng vững chắc, bao gồm một nhóm chuyên gia giao dịch định lượng và kỹ sư tài chính, họ nhấn mạnh "văn hóa lái xe bởi đội ngũ mạnh", văn phòng ở Amsterdam như một phòng thí nghiệm chính xác, quy tụ các tinh hoa từ Phố Wall và Silicon Valley.

Thomas Spitz

Vào tháng 7 năm 2025, CEO mới của Flow Traders, Thomas Spitz, sẽ nhậm chức. Cựu giám đốc này có hơn 20 năm sự nghiệp nổi bật tại Crédit Agricole CIB, đã đảm nhiệm nhiều vai trò cấp cao và có kinh nghiệm sâu sắc trong quản lý đội ngũ quốc tế và lãnh đạo đa văn hóa. Ông đã dẫn dắt sự tuân thủ MiCAR cho stablecoin AllUnity và hợp tác với DWS và Galaxy Digital để tái hình thành bối cảnh tài sản token hóa.

Trong quý 2 năm 2025, doanh thu giao dịch ròng đạt 143,4 triệu euro, tăng 80% so với năm trước. Về đặc điểm làm thị trường, Flow Traders chuyên về hỗ trợ đa chuỗi và cấp độ tổ chức, cung cấp tính thanh khoản liên tục. Hiện tại, dữ liệu từ bên thứ ba cho thấy các token bao gồm AVAX, LINK, DYDX, GRT, STRK, PROVE, WCT, PARTI, ACX, EIGEN. Đáng chú ý, vào giữa năm 2024, Flow Traders cũng đã giúp chính phủ Đức xử lý ổn định BTC bị tịch thu mà không gây ra rủi ro giảm giá lớn trên thị trường thứ cấp.

Flow Traders sử dụng vốn tự có và thuật toán để mở rộng lợi nhuận, trong khi GSR nhận được một phần vốn thông qua các quỹ đầu tư mạo hiểm như Pantera Capital.

Dữ liệu giám sát cho thấy, hiện tại quỹ làm thị trường của nó là 16,94 triệu USD, và số dư quỹ của nó đã giảm xuống đáy trong lịch sử.

Thị trường GSR

GSR Markets là một công ty giao dịch số thuật toán có trụ sở tại Hồng Kông. Công ty sử dụng phần mềm của riêng mình để cung cấp giải pháp thực hiện đơn hàng cho nhiều loại tài sản số, từ đó cung cấp tính thanh khoản. Đội ngũ có nền tảng đa dạng, phần lớn là các cựu giao dịch viên quỹ đầu cơ và kỹ sư blockchain, với văn phòng chính tại New York và London, thu hút nhân tài toàn cầu, cung cấp dịch vụ tạo lập thị trường cấp tổ chức, giao dịch OTC và quản lý rủi ro. Đặc điểm tạo lập thị trường của GSR nằm ở việc phòng ngừa rủi ro tinh vi và kết nối toàn cầu, họ kết nối hàng chục sàn giao dịch, cung cấp tính thanh khoản hai chiều cho người mua và người bán, chuyên về giao dịch thuật toán tần suất cao để ứng phó với biến động.

Năm 2023, GSR giảm giao dịch tại Mỹ để tránh bão quản lý, CFO và các giám đốc điều hành khác từ chức. Năm 2024, GSR chuyển từ giao dịch đơn thuần sang đối tác sinh thái, và vào năm 2025 tại hội nghị Consensus, đối tác của họ, Josh Riezman, thẳng thừng nói: "Sự tích hợp giữa DeFi và CeFi là tương lai, chúng tôi đang chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo."

Riezman từng sử dụng máy chủ của riêng mình để khai thác Ethereum, tích lũy được khoản tiền đầu tiên, với lý lịch ấn tượng, đã từng làm việc tại Deutsche Bank, Societe Generale, Circle và nhiều công ty truyền thống cũng như Crypto khác trong nhiều năm. Dưới sự lãnh đạo của ông, GSR đã trở thành nhà cung cấp thanh khoản crypto đầu tiên trong ngành đạt được giấy phép của cả FCA (Cơ quan Quản lý Tài chính Vương quốc Anh) và MAS (Cơ quan Quản lý Tiền tệ Singapore).

Josh Riezman

Theo thông tin công khai, các đồng tiền ảo do GSR làm thị trường bao gồm: WCT, RNDR, FET, UNI, SXT, SPK, RSC, GALA, HFT, PRIME, ARKM, BIGTIME, USUAL, MOVE, BAN, TAI, PUFFER, ZRO, IINCH, ENA, WLD, v.v. Nếu quan sát kỹ, không khó để nhận ra rằng trong số những đồng tiền ảo được niêm yết trên sàn giao dịch Binance, các loại tiền do GSR làm thị trường thường có xu hướng tăng giá trong một khoảng thời gian sau khi niêm yết, thay vì giảm ngay lập tức.

Theo dữ liệu từ Arkham, hiện tại khối lượng vốn làm thị trường của địa chỉ công khai của nó là 143,76 triệu USD. Sàn giao dịch làm thị trường chính của nó là Binance. Về số dư vốn, vẫn duy trì ở mức trung bình.

DWF Labs

DWF Labs ra đời vào năm 2022, đối tác quản lý Andrei Grachev có nền tảng giao dịch truyền thống, ông từng là người đứng đầu khu vực Nga của Huobi. 18 tuổi, ông bước vào ngành logistics, sau đó vào năm 2014 bắt đầu giao dịch trên thị trường truyền thống, rồi chuyển sang thương mại điện tử, từ việc ETH tăng từ 7 đô la lên 350 đô la đã kiếm được một khoản tiền và bắt đầu hành trình trong thế giới tiền điện tử.

Anh ấy có 5 hình xăm Trung Quốc, DWF dưới sự lãnh đạo của anh ấy gây tranh cãi trên thị trường nhưng lại tự hào về điều đó. Không chỉ vậy, DWF còn đảm nhận nhiều vai trò, bao gồm VC, OTC, vườn ươm, hệ sinh thái, nhà tài trợ, thương hiệu sự kiện, nhà cung cấp TVL, DeFi Taker, cố vấn, đại lý niêm yết, HR, công ty PR / marketing, KOL, nền tảng yêu cầu báo giá RFQ, và nhiều hơn nữa.

Đầu tư hơn 400 dự án từ năm 2023 đến 2025, với tổng số tiền vượt quá 200 triệu đô la.

DWF chủ yếu nhắm đến các dự án Đông Á và các loại tài sản mới cũ với nhiều cảm xúc khác nhau làm mục tiêu chính cho việc tạo lập thị trường. Theo thông tin công khai đã thu thập, các đồng tiền ảo mà DWF tạo lập thị trường bao gồm SOPH, MANTA, YGG, IOST, JST, MOVE, CAT, MONKEY, ID, XAI, LADYS, v.v. Thú vị là, tính đến thời điểm hiện tại, địa chỉ nhà tạo lập thị trường chính thức của DWF Labs chỉ còn lại chưa đến 9 triệu USD.

Các nhà đầu tư mới nổi nhận được nhiều hỗ trợ từ các quỹ đầu tư mạo hiểm Web3 hoặc mở rộng thông qua lợi nhuận giao dịch. DWF Labs sử dụng nguồn vốn tự có để tạo ra hiệu ứng lăn cầu tuyết, trở thành tổ chức đầu tư tích cực nhất trong năm 2023-2024, đến năm 2025, mô hình "đầu tư mạo hiểm + làm thị trường + ươm tạo" của họ đã bao phủ nhiều lĩnh vực kể chuyện khác nhau. Nguồn vốn này giúp các nhà đầu tư mới nổi nhanh chóng triển khai trong giai đoạn chân không, chẳng hạn như DWF Labs đã đầu tư vào các dự án AI và RWA thông qua vốn tự có vào năm 2024, với hiệu ứng lăn cầu tuyết rõ rệt.

Mô hình hợp tác giao thức thưởng token linh hoạt hơn đang trở nên phổ biến, một số trực tiếp gắn kết đầu tư + tạo thị trường. Ví dụ, DWF Labs đã cung cấp hỗ trợ stablecoin cho Falcon Finance vào năm 2025, với lợi suất hàng năm từ 12-19%, nhưng đã gây ra tranh cãi về nợ xấu. GSR thì thông qua API 0x tổng hợp thanh khoản, giúp các dự án thực hiện giao dịch hiệu quả trên mạng chính Ethereum. Jupiter Aggregator định tuyến các con đường tốt nhất trên Solana, các công ty mới nổi như Flow Traders tận dụng điều này để giảm bớt rào cản kỹ thuật. Những đổi mới này giúp các công ty mới nổi nổi bật trong thị trường phân mảnh, tạo nên sự tương phản với mô hình tập trung lâu đời.

Tranh cãi

Sự trỗi dậy của các nhà tạo lập thị trường luôn đi kèm với tranh cãi. Trong giai đoạn này, sự trỗi dậy nhanh chóng và gây tranh cãi nhất không ai khác chính là DWF Labs.

Trong diễn đàn Token 2049 diễn ra vào tháng 9 năm 2023, đồng sáng lập Andrei Grachev đã đăng tweet cảm ơn vì lời mời sau buổi "Web3 Connect", nhưng không ngờ, nhà tạo lập thị trường GSR đã tức giận phản bác trên nền tảng Twitter, cho rằng DWF Labs không đủ tư cách để ngồi cùng với các diễn giả của diễn đàn lần này: nhà tạo lập thị trường GSR, Wintermute, và OKX, điều này đối với họ là một sự xúc phạm.

GSR cho biết, thật đáng buồn là vào cuối năm 2023, những kẻ xấu như DWF Labs vẫn có thể nhận được nhiều sự chú ý như vậy. Một nhà tạo lập thị trường khác, CEO của Wintermute, Evgeny Gaevoy, đã thích bài tweet này. Thú vị hơn nữa, trong bức ảnh sự kiện mà GSR đã chia sẻ, phần nào đó của Andrei Grachev đã bị cắt bỏ. Evgeny đã đăng một bài tweet tố cáo Andrei Grachev, trong đó đào sâu vào nhiều kinh nghiệm trong quá khứ của Andrei Grachev, được cho là có liên quan đến dự án lừa đảo lớn nhất trong lịch sử tiền điện tử, OneCoin. Nhưng Evgeny chủ yếu bình luận về hiệu suất đầu tư kém của DWF Labs được tóm tắt trong bài viết, và gọi họ là "nhà tạo lập thị trường sai lầm."

Andrei đã từng cho biết trong cuộc phỏng vấn với Foresight News rằng anh không bận tâm đến những chỉ trích và phàn nàn này, "chỉ cần chúng tôi hoạt động trong khuôn khổ đúng đắn và hợp pháp, nếu một phương pháp nào đó được chứng minh là hiệu quả, chúng tôi sẽ áp dụng nó, không cần lo lắng về những gì người khác nói, cũng không sợ hãi trước những chỉ trích hoặc phàn nàn từ đối thủ."

Đây chỉ là một trong những mẩu chuyện nhỏ về mâu thuẫn giữa các nhà tạo lập thị trường. Sự cấu kết giữa các nhà tạo lập thị trường và các bên dự án đã khiến nhà đầu tư phẫn nộ.

Vào cuối tháng 4 năm 2025, dự án lớp hai Movement đã thuê Web3Port làm nhà tạo lập thị trường chính thức và cho họ vay 66 triệu mã thông báo MOVE để cung cấp tính thanh khoản. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, các mã thông báo này đã được chuyển đến một thực thể có tên là Rentech, thực thể này đã được xác nhận là đại lý hoặc công ty bóng của Web3Port. Việc chuyển giao này có thể liên quan đến gian lận nội bộ hoặc thực thi có hiểu biết: hợp đồng cho thấy, một khi giá trị thị trường của MOVE đạt 5 tỷ USD, Rentech có thể bán mã thông báo để thu lợi nhuận. Điều này đã kích thích hành vi thao túng giá.

Sau khi TOKEN MOVE chính thức ra mắt, Rentech đã nhanh chóng thao túng giá lên tới ngưỡng vốn hóa thị trường 5 tỷ đô la, sau đó vào ngày hôm sau đã bán tháo 38 triệu đô la TOKEN (khoảng 5% tổng cung). Sự kiện bán tháo đã dẫn đến việc giá MOVE lao dốc: từ mức cao 1,45 đô la khi niêm yết đã sụp đổ 86%, với mức giảm trong ngày đạt 20-30%, vốn hóa thị trường bốc hơi hàng tỷ đô la. Hành động này bị phơi bày đã gây ra hiệu ứng dây chuyền. Nguồn tin nội bộ cho thấy, đồng sáng lập Movement Rushi Manche có thể đã liên quan đến việc ký kết thỏa thuận này, và bên dự án cho biết đã bị "lừa dối", nhưng chi tiết hợp đồng cho thấy có sự tham gia của các môi giới và cố vấn bí mật.

Cuối cùng, Movement Labs đã chấm dứt vị trí đồng sáng lập của Manche và tái cấu trúc thành Move Industries. Binance cũng đã đóng băng lợi nhuận liên quan đến nhà tạo lập thị trường và cấm họ làm thị trường tại Binance.

Tuy nhiên, những ảnh hưởng tiêu cực lớn mà nó gây ra đã không thể khắc phục. Giá MOVE đã giảm hơn 10 lần so với mức cao nhất, hầu hết các nhà đầu tư đã chịu tổn thất nặng nề.

Theo dữ liệu từ defiLlama, TVL của nó đã giảm mạnh từ mức cao nhất 166 triệu USD xuống còn 50 triệu USD, giảm hơn 300%.

Sự kiện tiêu cực điển hình này đã vén màn sự thông đồng giữa bên dự án và nhà tạo lập thị trường.

Đồng thời cũng khiến toàn ngành bắt đầu suy nghĩ lại về vấn đề, trong các cơ chế hợp đồng và khuyến khích, thỏa thuận nhà tạo lập thị trường nên tránh các khuyến khích thao túng như ngưỡng giá trị thị trường, cần làm rõ nghĩa vụ mua lại và kiểm toán minh bạch. Trường hợp của Movement cho thấy, môi giới bí mật dễ dẫn đến gian lận. Về mặt minh bạch, các dự án nên công khai chi tiết về nhà tạo lập thị trường, hồ sơ chuyển token và cam kết thực hiện (như mua lại). Việc trì hoãn airdrop và những cam kết chưa thực hiện sẽ làm gia tăng khủng hoảng niềm tin, dẫn đến sự mất mát trong cộng đồng.

Các dự án mới nổi cũng cần tăng cường giám sát nội bộ, tránh để người sáng lập liên quan đến các giao dịch đáng ngờ. Đạo đức của ban lãnh đạo là chìa khóa cho sự tồn tại của dự án, nếu chỉ vì phát hành đồng tiền để cho nhà đầu tư nhỏ lẻ rút lui thanh khoản, thì kết cục cuối cùng sẽ là cả hai bên đều thua.

Tóm tắt

Khi ánh đèn chiếu qua sàn giao dịch của thế giới tiền mã hóa, những bàn tay khổng lồ thực sự kiểm soát dòng chảy thường ẩn mình trong dòng dữ liệu. Những nhà tạo lập thị trường, nhóm "nhà giao dịch trong hồ tối" của thế giới tài chính số, thà để mã chạy âm thầm trên chuỗi, chứ không muốn tên tuổi của họ xuất hiện ở nơi công cộng. Trong 63 tọa độ hoạt động mà RootData mới ghi nhận, chỉ riêng khối lượng giao dịch của những người chơi hàng đầu đã đủ để khuấy động thị trường, trong khi nhiều cái tên như Web3Port, Kronos Research, B2C2 đang dệt nên mạng lưới thanh khoản trị giá hàng nghìn tỷ bằng thuật toán.

Văn phòng của họ không có Khải Hoàn Môn, chỉ có dòng đơn hàng không ngừng nghỉ; tên của họ hiếm khi xuất hiện trên các tiêu đề, nhưng lại có thể khiến một số cặp token ngay lập tức đóng băng hoặc sôi sục. Khi bạn theo dõi dấu chân của một giao dịch lớn bí ẩn trên chuỗi, có thể bạn đang đứng trên một "bẫy thanh khoản" được thiết kế tỉ mỉ bởi một nhà tạo lập thị trường bí ẩn nào đó - và tất cả chỉ là những gợn sóng bề mặt trong ma trận chiến lược khổng lồ của họ.

Hiện tại, 63 tọa độ đã được xác định, nhưng còn bao nhiêu đôi mắt chưa được đánh dấu trong khu rừng tối?