Ethereum ekosisteminin tutarlılığı: Merkeziyetsizlik ile iş birliği arasında denge

Ethereum ekosisteminin karşılaştığı en büyük yönetişim zorluklarından biri, merkeziyetsizlik ile işbirliği arasında denge bulmaktır. Bu ekosistemin gücü, istemci ekipleri, araştırmacılar, ikinci katman ağ ekipleri, uygulama geliştiricileri ve yerel topluluk organizasyonları gibi geniş bir katılımcı yelpazesine sahip olmasındadır. Bu gruplar, kendi hayallerindeki Ethereum vizyonu için çaba göstermektedir. Ana zorluk, tüm projelerin uyumlu bir Ethereum ekosistemi inşa etmesini sağlamak, birçok birbirine uyumsuz bağımsız alan yaratmak değil.

Bu zorluğa karşı koymak için, ekosistem içinde "Ethereum uyumluluğu" kavramı önerildi. Bu, değer uyumluluğunu (örneğin açık kaynak, merkeziyetsizliği en aza indirme, kamu ürünlerini destekleme), teknolojik uyumluluğu (örneğin ekosistem genelinde standartlara uyma) ve ekonomik uyumluluğu (örneğin mümkün olduğunca ETH'yi token olarak kullanma) içerir. Ancak, bu kavramın geçmişteki belirsiz tanımı, toplumsal düzeyde manipülasyon riski doğurabilir: Eğer uyumluluk yalnızca belirli bir grupla iyi ilişkiler sürdürmek anlamına geliyorsa, o zaman bu kavramın bir anlamı kalmaz.

Bu durumu önlemek için, tutarlılık kavramını somutlaştırmamız ve belirli göstergelerle ölçülebilir özelliklere ayırmamız gerekiyor. Herkesin standart listesi farklı olabilir ve göstergeler zamanla değişebilir, ancak güvenilir birkaç başlangıç noktamız var:

1. Açık kaynak: Bu önemli bir noktadır, çünkü kodun güvenliğini sağlamak için incelenmesine izin verir, daha da önemlisi, özel kilitlenme riskini azaltır ve üçüncü tarafların izin almadan iyileştirmeler yapmasına olanak tanır. Ekosistemin bağımlı olduğu temel altyapı bileşenleri özellikle açık kaynak olmalıdır.

2. Açık Standartlar: Ethereum ekosistemi ile birlikte çalışabilirliği sağlamaya çalışmak ve mevcut veya geliştirilen açık standartlara dayanarak inşa etmek. Mevcut standartlar ihtiyaçları karşılamakta yetersizse, başkalarıyla birlikte yeni standartlar geliştirilmelidir.

3. Merkeziyetsizlik ve güvenlik: güven noktalarını, sansür açıklarını ve merkezi altyapıya bağımlılığı minimize etme. "Testi terk etme" ve iç saldırı testleri ile değerlendirilebilir.

4. Adil Olma: Proje, tüm Ethereum topluluğuna fayda sağlamalı ve daha geniş bir dünyaya olumlu katkılarda bulunmalıdır. Bu, ETH'nin token olarak kullanılması, açık kaynak teknolojilerin katkıda bulunulması, gelirlerin bir kısmının kamu ürünlerine bağışlanması gibi şeyleri içerebilir.

Açıkça, bu standartlar tüm projelere uygulanamaz. Farklı türdeki projeler (örneğin, ikinci katman ağları, cüzdanlar, merkeziyetsiz sosyal medya uygulamaları vb.) farklı göstergelere ihtiyaç duyabilir. Zamanla, bu göstergelerin önceliği de değişebilir.

İdeal olarak, bu standartları karşılama konusunda projelerin performansını takip etmek için L2beat gibi daha fazla varlığın ortaya çıkmasını umuyoruz. Projeler, "doğru arkadaşlar" edinmek için rekabet etmek yerine, belirli standartlara uymakta birbirleriyle yarışmalıdır.

Bu yöntem aynı zamanda Ethereum Vakfı ve tarafsız kalmayı hedefleyen diğer organizasyonlar için ekosistemi destekleme konusunda daha net bir karar alma yolu sağlıyor. Her organizasyon, kendi yargısına göre, en çok hangi standartlara önem verdiğini belirleyebilir ve buna göre destekleyeceği projeleri seçebilir.

"Başarı"nın net bir şekilde tanımlandığı durumlarda gerçek elit yönetim sağlanabilir. "Denetçileri kim denetleyecek" kaygısına en iyi çözüm, tüm etkili kişilerin mükemmel olduğu umuduna bağlanmak değil, merkeziyetsizlik gibi kanıtlanmış teknolojilerle bu durumu sağlamaktır.

Eğer tutarlılığın farklı yönlerini daha da netleştirebilir ve gücü tek bir "denetleyici" elinde toplamaktan kaçınabilirsek, bu kavramı daha etkili, adil ve kapsayıcı hale getirebiliriz; bu da Ethereum ekosisteminin hedeflediği şeydir.