ERC-20 nedir: Ethereum blokzincirinde geliştirmeyi kolaylaştırıyor

ERC-20 token standardı, Ethereum ekosisteminde temel bir yenilik olup, blokzincir üzerinde token oluşturma ve dağıtma süreçlerini birleştiren ortak bir çerçeve sunar. Ethereum, merkeziyetsiz uygulamalar için ilk açık kaynaklı platformlardan biri olarak ortaya çıkarken, geliştiriciler ağ yoğunluğu ve yüksek işlem ücretleri gibi zorluklarla karşılaşmıştı. ERC-20, geliştirme sürecini kolaylaştırmak ve verimliliği artırmak amacıyla standart kurallar getirerek bu problemlere çözüm sunmuştur.

ERC-20 tokenı nedir?

ERC-20 tokenları, Ethereum blokzincirinde var olan ve teknik bir standart ile yönetilen, değiştirilebilir dijital varlıklardır. Bu standart, geliştiricilerin tokenlar için akıllı sözleşme oluştururken uyması gereken temel kuralları belirler. Kurallara uygun şekilde geliştiren tokenlar, Ethereum ağındaki cüzdanlar, borsalar ve merkeziyetsiz uygulamalarla tam uyumlu çalışır.

ERC-20 tokenlarının değiştirilebilir olması, her birinin tipik para birimleri gibi tamamen eşdeğer ve birbirinin yerine geçebilir olmasını sağlar. Tokenlar, ekosistemlerinde işlem kolaylaştırma, yönetim hakkı sunma ve staking mekanizmalarını etkinleştirme gibi farklı amaçlara hizmet edebilir. Bu standardizasyon, geliştiricilerin uyumluluk sorunlarıyla uğraşmak yerine yenilikçi çözümlere odaklanmasına imkan tanıyarak süreçleri hızlandırmıştır.

ERC-20 token standardının geçmişi

ERC-20 standardı, Fabian Vogelsteller tarafından Ethereum’un GitHub platformunda sunulan bir öneriyle ortaya çıkmıştır. “Ethereum Request Comment” olarak adlandırılan ve 20 numaralı yorum olarak kayda geçen bu öneri, Ethereum geliştirici topluluğunun onayını aldıktan sonra resmi olarak Ethereum Improvement Proposal 20 (EIP-20) şeklinde uygulanmıştır; ancak yaygın olarak ERC-20 olarak bilinir.

2015’te uygulamaya alınmasından bu yana ERC-20 standardı, Ethereum’da token oluşturmanın temelini oluşturmuştur. Ethereum blokzincirinde geliştirilen tüm akıllı sözleşme tokenları, bu standart kurallara uymak zorundadır; böylece ekosistemde tutarlılık ve uyumluluk sağlanır. Standardizasyon, token tabanlı projelerin ve uygulamaların Ethereum üzerinde hızla gelişmesine olanak tanımıştır.

ERC-20 tokenları nasıl çalışır?

ERC-20 tokenları, belirli koşullar gerçekleştiğinde otomatik olarak çalışan akıllı sözleşmeler aracılığıyla işlem görür. Bu akıllı sözleşmeler, Ethereum Sanal Makinesi (EVM) üzerinde çalışır ve girdilere göre programlanmış işlemleri otomatik şekilde yürütür.

Geliştiriciler ERC-20 kurallarını uygulayıp gerekli fonksiyonları eklediğinde, tokenlar otomatik olarak oluşturulur ve dağıtılır. Değiştirilebilirlik özelliği, aynı türdeki tokenların birbirine eşit değer taşımasını sağlar. ERC-20 tokenları, varlık değişimi dışında sahiplerine yönetim hakkı sunabilir ve proje kararlarına katılım sağlar. Ayrıca tokenlar stake edilerek ağın işleyişine katkı sağlanabilir; stake edenler ek tokenlarla ödüllendirilir ve pasif gelir elde edebilir.

ERC-20'nin Ethereum ağına katkıları

ERC-20 token standardı, Ethereum ekosistemine önemli avantajlar kazandırarak geliştiricilerin ve kullanıcıların blokzincir teknolojisiyle etkileşimini dönüştürmüştür.

Birlikte çalışabilirlik

Birlikte çalışabilirlik, ERC-20 tokenlarının en büyük avantajlarından biridir. Standart, aynı kuralları izleyen farklı token ve uygulamalar arasında sorunsuz iletişim ve varlık değişimini mümkün kılar. Token sahipleri, karmaşık dönüşüm süreçleri olmaksızın farklı ERC-20 tokenlarını kolayca takas edebilir. Bu durum, transfer hızını artırır, maliyetleri düşürür ve kullanıcı deneyimini geliştirirken blokzincir teknolojisinin yaygınlaşmasına katkı sağlar.

Gelişmiş güvenlik

ERC-20 tokenları, Ethereum blokzincirinin merkeziyetsizlik, değişmezlik ve şeffaflık gibi güçlü güvenlik özelliklerinden faydalanır. Bu özellikler, kötü niyetli kişilerin token arzı üzerinde oynama, izinsiz transfer veya sahte doğrulama işlemlerini engeller. Standart yapı, sözleşmelerin denetlenmesini ve doğrulanmasını kolaylaştırarak ekstra bir güvenlik katmanı sunar.

Şeffaflık

Tüm ERC-20 token işlemleri Ethereum blokzincirinde kaydedilir ve tüm faaliyetlerin değiştirilemez, şeffaf bir kaydını oluşturur. Bu sayede token hareketleri kolayca izlenebilir ve işlem doğruluğu teyit edilebilir. Kullanıcı ve geliştiriciler, işlemlerin halka açık defterde anında doğrulanabilmesiyle daha fazla güvenlik ve hesap verebilirlik elde eder.

Yüksek likidite

ERC-20 tokenları, merkezi ve merkeziyetsiz işlem platformlarında yaygın şekilde kabul görmeleri sayesinde yüksek likiditeye sahiptir. Bu durum, kripto para piyasasındaki fırsatları değerlendirmek isteyen yatırımcılar için cazip hale getirir. Kolay alım satım, piyasa verimliliğini artırırken kullanıcıların dijital varlıklarını yönetmesinde esneklik sağlar.

Özelleştirilebilir ve kullanıcı dostu

Geliştiriciler, ERC-20 tokenlarını standart uyumunu koruyarak projeye özel şekilde özelleştirebilir. Toplam token arzı belirleme, özel fonksiyon ekleme, ondalık hassasiyeti ayarlama ve token sembolü seçme gibi seçenekler mevcuttur. MetaMask ve MyEtherWallet gibi araçlar, token oluşturma ve yönetimini hem geliştiriciler hem de kullanıcılar için kolaylaştırarak inovasyonu ve katılımı teşvik eder.

ERC-20 token standardının dezavantajları

Birçok avantajına rağmen, ERC-20 standardının geliştiriciler ve kullanıcılar tarafından dikkate alınması gereken bazı sınırlamaları vardır.

Sınırlı esneklik

Standart, uyumluluk ve istikrar sağlarken, aynı zamanda işlevselliği sınırlar. ERC-20 tokenları, standart kuralların dışında kalan karmaşık işlemleri kolayca gerçekleştiremez. Bu durum, benzersiz veya gelişmiş özelliklere ihtiyaç duyan projeler için sorun yaratabilir.

Yüksek işlem ücretleri

ERC-20 tokenlarıyla işlem yapmak için Ethereum ağında gas ücreti ödenmesi gerekir. Ağda yoğunluk olduğunda bu ücretler çok yükselir. Gas maliyetlerinin öngörülemez olması, işlem giderlerinin tahminini zorlaştırır ve özellikle sınırlı bütçesi olan kullanıcıların işlemlerini engelleyebilir.

Evrensel kabul eksikliği

Tüm kripto para borsaları ERC-20 tokenlarını desteklemez. Standart yaygın şekilde benimsenmiş olsa da bazı platformlar bu tokenları listelemez; bu da likidite ve erişimi sınırlar. Seçici kabul, bazı tokenların işlem olanaklarını ve piyasa erişimini kısıtlayabilir.

Alıcı sorunları

ERC-20 tokenlarının, bu tokenları almak için tasarlanmamış akıllı sözleşmelere gönderilmesiyle ilgili önemli bir teknik sorun bulunur. Tokenlar uyumsuz sözleşmelere gönderildiğinde kalıcı olarak kaybolabilir. Bazı alıcı sözleşmeler, ERC-20 tokenlarını tanımak veya işlemek için gerekli kodu barındırmaz ve standart, gelen transferler için sözleşmelere otomatik bildirim gönderemez.

Popüler ERC-20 tokenları

ERC-20 standardının hayata geçmesinden bu yana birçok token piyasaya sürülmüş ve bazıları ciddi piyasa başarısı elde etmiştir.

Tether (USDT) - USDT bir ERC-20 tokenı mı?

Evet, USDT bir ERC-20 tokenıdır. Tether’ın USDT’si, birden fazla blokzincir üzerinde çalışan ve Ethereum’daki ERC-20 versiyonu en yaygın kullanılan stablecoin’lerden biridir. ABD dolarıyla 1:1 oranında sabitlenen USDT, kripto para piyasasında fiyat istikrarı sunar. ERC-20 USDT tokenı, geleneksel bankacılık işlemlerine göre daha hızlı ve düşük maliyetli transferler sağlar. USDT, büyük işlem platformlarında en popüler işlem çiftlerinden biri olup, fiat ve kripto piyasaları arasında köprü görevi görür. ERC-20 standardı, USDT’nin Ethereum cüzdanları ve merkeziyetsiz uygulamalarla uyumlu olmasını sağlayarak ekosistemdeki kullanıcılara geniş erişim imkanı tanır.

Uniswap (UNI)

Uniswap, Ethereum üzerinde merkeziyetsiz bir platform olarak çalışır ve UNI, platformun yerel ERC-20 yönetim tokenıdır. Platform, geleneksel emir defteri veya merkezi işlem eşleşmesi olmaksızın otomatik piyasa yapıcı (AMM) modelini kullanır. UNI token sahipleri, yönetim kararlarına katılabilir ve platformdaki çeşitli mekanizmalarla ödüller kazanabilir.

Maker (MKR)

Maker, Ethereum üzerinde açık kaynaklı MakerDAO protokolünün yönetim tokenı olarak işlev görür. MKR sahipleri, yürütme oylamaları ve yönetim anketleri gibi bilimsel yönetim süreçleriyle Maker Protokolünü yönetir. Protokol, kullanıcılara ABD dolarına endeksli merkeziyetsiz stablecoin olan DAI üretme imkanı tanır. Oylama sözleşmesinde kilitli her MKR tokenı, yönetim kararlarında bir oy anlamına gelir.

Yerel borsa tokenları

Birçok kripto para borsası, kendi ekosistemlerinde çeşitli faydalar sunan ERC-20 tokenları geliştirmiştir. Bu tokenlar genellikle işlem ücreti indirimi, token satışlarına katılım ve platforma özel avantajlar sağlar. Bu tür tokenların başarısı, ERC-20 standardının çok yönlülüğünü ve sektördeki yaygın kabulünü göstermektedir.

Diğer ERC token standartları

ERC-20 dışında, farklı ihtiyaç ve kullanım alanlarına yönelik birçok Ethereum token standardı geliştirilmiştir.

ERC-165, sözleşmelerin hangi arayüzleri desteklediğini bildirmesini sağlayarak akıllı sözleşmeler arası etkileşimi kolaylaştırır. ERC-621, yetkili kullanıcıların token arzını lansman sonrasında ayarlamasına imkan tanır. ERC-777, kaybolan özel anahtarlar için acil kurtarma ve gelişmiş işlem gizliliği gibi ek özellikler sunar.

ERC-721, ERC-20’nin değiştirilebilir yapısının uygun olmadığı, benzersiz dijital varlıklar (NFT’ler) için tasarlanmıştır. ERC-223, yanlış adreslere gönderilen tokenların kurtarılmasını sağlayan mekanizmalar içerir. ERC-1155 ise hem değiştirilebilir hem de değiştirilemez varlıkları destekleyen ve işlem maliyetlerini azaltan çoklu token sözleşmeleri oluşturmayı mümkün kılar.

Sonuç

ERC-20 token standardı, Ethereum ekosisteminde blokzincir geliştirme ve token dağıtımındaki zorlukları çözerek dönüştürücü bir rol üstlenmiştir. Token oluşturma için kurallar getirerek, ERC-20; birlikte çalışabilirliği artırmış, güvenliği sağlamlaştırmış ve gelişmiş projeler için geliştirme sürecini kolaylaştırmıştır.

USDT’nin ERC-20 tokenı olup olmadığını bilmek, stablecoin’lerin Ethereum ekosistemindeki işleyişini kavramak açısından önemlidir. USDT’nin ERC-20 olarak hayata geçirilmesi, standardın çok yönlülüğünü ve geniş kabulünü gösterir; geleneksel finansal araçların tokenlaştırılıp blokzincir ağlarına entegre edilebileceğini kanıtlar.

Standart, esneklik sınırlamaları ve olası işlem maliyetleri gibi bazı dezavantajlara sahip olsa da, avantajları bu eksikliklerden çok daha fazladır. ERC-721, ERC-1155 gibi tamamlayıcı standartların ortaya çıkışı, ekosistemin gelişimini ve farklı kullanım alanlarına çözüm üretme kararlılığını gösterir. Ethereum ilerledikçe, ERC-4337, ERC-7579 ve ERC-6551 gibi standartlar ERC-20’nin oluşturduğu temel üzerine inşa edilerek geliştiricilere ve kullanıcılara yeni fırsatlar sunar. ERC-20’nin başarısı, onu Ethereum ağı ve genel kripto para sektöründe vazgeçilmez bir standart haline getirmiştir.

Sıkça Sorulan Sorular

USDT’nin ERC20 mi yoksa TRC20 mi olduğunu nasıl anlarsınız?

Blokzinciri kontrol edin: ERC20 tokenı Ethereum’da, TRC20 tokenı ise TRON’da bulunur. Cüzdanınızın işlem detaylarını veya adres biçimini inceleyerek token türünü belirleyebilirsiniz.

USDT ERC20 mi yoksa BEP20 mi?

USDT hem ERC20 hem de BEP20 olarak bulunabilir. ERC20 USDT Ethereum’da, BEP20 USDT ise Binance Smart Chain’de çalışır.

USDT ne tür bir tokendır?

USDT, birden fazla blokzincir platformunda faaliyet gösteren bir stablecoin’dir. ABD dolarına 1:1 oranında sabitlenmiş, değerini koruyacak şekilde tasarlanmıştır.

USDT hangi ağda çalışıyor?

USDT; Ethereum (ERC-20), Tron (TRC-20), Solana ve Binance Smart Chain gibi birçok ağda işlem görmektedir.